Soru:
Pıhtılaşma kaskadında, Faktör XIII (Fibrin Stabilize Edici Faktör) hangi aşamada devreye girer ve görevi nedir? Faktör XIII olmazsa pıhtıda ne gibi bir sorun oluşur?
Çözüm:
💡 Bu soru, fibrin oluştuktan sonra gerçekleşen ve pıhtının sağlamlığını artıran son işlemi sorgulamaktadır.
- ➡️ 1. Adım: Trombin, fibrinojeni fibrine dönüştürdükten sonra, fibrin monomerleri bir araya gelerek gevşek yapılı bir fibrin ağı (yumuşak pıhtı) oluşturur.
- ➡️ 2. Adım: Faktör XIII de kanda inaktif bir formda bulunur. Trombin tarafından aktive edilir (Faktör XIIIa).
- ➡️ 3. Adım: Aktif Faktör XIII (Faktör XIIIa)'nın görevi, komşu fibrin iplikçikleri arasında çapraz bağlar (kovalent bağlar) oluşturmaktır. Bu işleme "fibrin stabilizasyonu" denir.
- ➡️ 4. Adım: Bu çapraz bağlar, fibrin ağını çok daha sağlam, stabil ve enzimlere karşı dirençli hale getirir.
- ➡️ 5. Adım (Sorun): Eğer Faktör XIII olmazsa veya işlev görmezse, oluşan fibrin ağı zayıf ve kararsız kalır. Bu tür bir pıhtı, fiziksel stres altında (örneğin kan basıncıyla) kolayca dağılır ve kanama eğilimi devam eder.
✅ Sonuç: Faktör XIII, fibrin ağı oluştuktan sonra trombinle aktive olur ve görevi, fibrin iplikçikleri arasında çapraz bağlar kurarak pıhtıyı stabilize etmek ve güçlendirmektir. Eksikliğinde zayıf ve dayanıksız pıhtılar oluşur.
