# Kıyasın Terimleri (Büyük Terim, Küçük Terim, Orta Terim)
🔍 Kıyas (Syllogism) Nedir?
Kıyas, mantıkta iki öncülden bir sonuç çıkarma işlemidir. Aristoteles tarafından geliştirilen bu akıl yürütme biçimi, üç terim ve üç önermeden oluşur. Kıyasın temel yapısını anlamak için terimlerini iyi bilmek gerekir.
🧩 Kıyasın Üç Temel Terimi
1. 📏 Büyük Terim (Major Term)
- Sonuç önermesindeki yüklemdir
- Kıyasın büyük öncülünde de bulunur
- Genellikle "P" harfiyle gösterilir
- Örnek: "Ölümlüdür" ifadesi
2. 📐 Küçük Terim (Minor Term)
- Sonuç önermesindeki öznedir
- Kıyasın küçük öncülünde de bulunur
- Genellikle "S" harfiyle gösterilir
- Örnek: "Sokrates" ifadesi
3. ⚖️ Orta Terim (Middle Term)
- Her iki öncülde bulunur ama sonuçta yer almaz
- Genellikle "M" harfiyle gösterilir
- Büyük ve küçük terimler arasında bağ kurar
- Örnek: "İnsan" ifadesi
🎯 Klasik Kıyas Örneği
Büyük Öncül: Tüm insanlar ölümlüdür. (Orta Terim - Büyük Terim)
Küçük Öncül: Sokrates bir insandır. (Küçük Terim - Orta Terim)
Sonuç: O halde Sokrates ölümlüdür. (Küçük Terim - Büyük Terim)
💡 Önemli Kurallar
- ✅ Kıyasta her terim iki kez kullanılmalıdır
- ✅ Orta terim sonuçta bulunmamalıdır
- ✅ Orta terim en az bir öncülde tümel olarak kullanılmalıdır
- ❌ İki olumsuz öncülden sonuç çıkmaz
- ❌ İki tikel öncülden sonuç çıkmaz
📚 Kıyas Türleri
- Kategorik Kıyas: Klasik "tüm", "hiç", "bazı" ifadeleri içeren
- Koşullu Kıyas: "Eğer... ise" yapısı içeren
- Ayrık Kıyas: "Ya... ya da" yapısı içeren
Kıyasın terimlerini doğru tanımak, mantıklı ve tutarlı akıl yürütmeler yapabilmek için temel bir beceridir. Bu terimler arasındaki ilişkiyi kavramak, hem günlük hayatta hem de akademik çalışmalarda daha sağlam düşünmemize yardımcı olur.
