Soru: Bir nefronun yapısını ve işlevlerini açıklayarak, glomerüler filtrasyon, tübüler reabsorpsiyon ve tübüler sekresyon süreçlerini tanımlayın.
Çözüm: Nefron, böbreğin temel işlevsel birimidir ve idrar oluşumunu sağlar. Yapısı şu bölümlerden oluşur:
- Glomerulus: Kılcal damar yumağı; kanı filtreler.
- Bowman kapsülü: Glomerulusu saran yapı; filtratı toplar.
- Proksimal tübül: Filtrattan su, glikoz, amino asitler ve iyonların geri emilimi.
- Henle kulpu: Su ve iyonların konsantrasyon gradienti oluşturulması.
- Distal tübül: İyon dengesi ve asit-baz düzenlemesi.
- Toplayıcı kanal: Son idrarın oluşumu ve su geri emilimi (ADH kontrolünde).
Süreçler:
- Glomerüler filtrasyon: Glomerulus'tan Bowman kapsülüne su, küçük moleküller ve iyonların geçişi; büyük proteinler ve hücreler geçemez.
- Tübüler reabsorpsiyon: Filtrattan gerekli maddelerin (su, glikoz, Na+) kan dolaşımına geri alınması; proksimal tübülde aktif ve pasif taşıma ile olur.
- Tübüler sekresyon: Kandan tübül lümenine H+, K+, üre gibi maddelerin atılması; asit-baz dengesi ve atık uzaklaştırma için önemlidir.
