Soru:
Gastrulasyon evresi tamamlanmış bir omurgalı embriyosunda, mezoderm tabakası üç ana bölgeye ayrılır: Somit mezodermi, ara mezoderm ve lateral mezoderm. Aşağıdaki yapı çiftlerinden hangisi, somit mezoderminden gelişen yapıların ikisini de doğru şekilde temsil eder?
A) Düz kaslar / Böbrekler
B) İskelet kasları / Omurlar
C) Kalp kası / Dalak
D) Dermis / Üreme organları
Çözüm:
📖 Mezoderm alt bölümlerinin gelişimini hatırlayalım.
- ➡️ Somit Mezodermi: Embriyonun sırt bölgesinde, nöral tüpün her iki yanında segmentler (somitler) halinde dizilir. Somitlerden; iskelet kasları, omurgayı oluşturan kemikler ve kıkırdaklar (omurlar), ve derinin altındaki bağ dokusu (dermis) gelişir.
- ➡️ Ara Mezoderm (Nefrotom): Böbrekler ve üreme kanallarını oluşturur.
- ➡️ Lateral Mezoderm: Vücut boşluklarını (sölom) astarlayan zarlar, düz kaslar, kalp, kan ve lenf damarlarını, dalak gibi organları oluşturur.
🔍 Seçenekleri inceleyelim:
- ➡️ A) Düz kaslar / Böbrekler → Düz kaslar lateral mezoderm, böbrekler ara mezoderm kökenlidir.
- ➡️ B) İskelet kasları / Omurlar → Her ikisi de somit mezoderminden gelişir. ✅
- ➡️ C) Kalp kası / Dalak → Her ikisi de lateral mezoderm kökenlidir.
- ➡️ D) Dermis / Üreme organları → Dermis somit mezodermi, üreme organları ise ara mezoderm kökenlidir.
✅ Doğru cevap, her iki yapının da somit mezoderminden köken aldığı B seçeneğidir.