Soru:
Bir böcek popülasyonunun yaş dağılımı incelendiğinde, bireylerin büyük çoğunluğunun genç (larva ve yavru) evrede olduğu, yetişkin birey sayısının ise çok daha az olduğu gözlemleniyor. Bu popülasyon için çizilecek yaş piramidi aşağıdaki şekillerden hangisine en çok benzer ve bu durum popülasyonun geleceği hakkında ne gibi bir çıkarım yapmamızı sağlar?
- A) Dikdörtgen - Popülasyon dengededir.
- B) Üçgen - Popülasyon hızla büyümektedir.
- C) Çan şeklinde - Popülasyon azalmaktadır.
- D) Dar Tabanlı - Popülasyon yaşlanmaktadır.
Çözüm:
💡 Bu soru, yaş piramitlerinin sadece insan nüfusları için değil, diğer canlı popülasyonları için de kullanılabileceğini göstermektedir.
- ➡️ Adım 1: Gözlemi Yorumlama Popülasyonda genç bireylerin sayısı, yetişkin bireylerden çok daha fazladır. Bu, piramidin tabanının (genç bireyleri temsil eden kısmı) çok geniş, üst kısımlarının ise dar olduğu anlamına gelir.
- ➡️ Adım 2: Piramit Şeklini Belirleme Geniş tabanlı ve dar üst kısımlı bir piramit, klasik bir "üçgen" şeklini tanımlar. Bu şekil, yüksek doğum/üreme oranı ve potansiyel olarak yüksek genç ölüm oranı ile karakterizedir.
- ➡️ Adım 3: Geleceğe Yönelik Çıkarım Eğer bu genç bireylerin önemli bir kısmı yaşamını sürdürebilirse ve üreyebilirse, popülasyonun toplam büyüklüğü hızla artacaktır. Bu, bir "genişleme" veya "büyüme" piramididir.
- ➡️ Adım 4: Seçenekleri Değerlendirme
- A) Dikdörtgen: Dengeli bir popülasyonu gösterir, bu durumla uyuşmaz.
- B) Üçgen: Tanımımızla ve çıkarımımızla (hızlı büyüme) tamamen uyuşur.
- C) Çan şekli: Daralan/azalan bir popülasyonu gösterir.
- D) Dar Tabanlı: Yaşlanan ve azalan bir popülasyonu gösterir.
✅ Sonuç olarak, bu böcek popülasyonunun yaş piramidi bir üçgen şeklinde olacak ve bu da popülasyonun hızla büyüdüğünü işaret edecektir. Doğru cevap B seçeneğidir.
