Komünitede rekabet nedir (Tür içi, Türler arası)

Örnek 04 / 04
Soru:

Bir laboratuvar deneyinde, aynı besin ortamına konulan Paramecium aurelia ve Paramecium caudatum adlı iki tek hücreli canlı türünün popülasyonları zamanla değişmiştir. Başlangıçta her iki tür de çoğalırken, belirli bir süre sonra P. caudatum popülasyonu hızla azalmış ve ortamdan tamamen kaybolmuştur. P. aurelia ise popülasyonunu kararlı bir şekilde sürdürmüştür.

Bu deney sonucu, komünitedeki rekabetle ilgili hangi temel ilkeyi göstermektedir? Açıklayınız.

Çözüm:

💡 Bu soru, ünlü bir ekoloji deneyine dayanmaktadır ve rekabetin sonuçlarını sorgulamaktadır.

  • ➡️ Birinci Adım: Deney koşullarını anlayalım. İki farklı tür (P. aurelia ve P. caudatum), sınırlı kaynaklara (besin ortamı) sahip aynı yaşam alanına konulmuştur. Bu, şiddetli bir türler arası rekabet ortamı yaratır.
  • ➡️ İkinci Adım: Sonucu gözlemleyelim. İki tür bir arada uzun süre yaşayamamış, bir tür (P. aurelia) diğerini (P. caudatum) elemeyi başarmıştır.
  • ➡️ Üçüncü Adım: İlkeyi çıkaralım. Bu durum, Rekabet Dışı Elime (Competitive Exclusion) İlkesi olarak bilinir. Bu ilkeye göre, aynı ekolojik nişi paylaşan iki tür, aynı habitatta sürekli olarak bir arada bulunamaz. Rekabetçi üstünlüğe sahip olan tür, diğer türü zamanla ele geçirir.

✅ Sonuç olarak, bu deney Rekabet Dışı Elime İlkesi'ni göstermektedir. Türler arası rekabetin şiddetli olduğu durumlarda, kaynakları daha verimli kullanan tür (burada P. aurelia) hayatta kalırken, diğer tür (P. caudatum) ya yok olur ya da yaşam alanını değiştirmek zorunda kalır.

1 2 3 4