Atom yarıçapı (Kovalent, İyonik, Van der Waals)

Aşağıdaki elementlerden hangisinin Van der Waals yarıçapı, kovalent yarıçapından daha büyüktür? Nedenini açıklayınız.
Seçenekler: a) Helyum (He) b) Karbon (C, elmas yapısında) c) Sodyum (Na, metalik) d) Klor (Cl₂, moleküler)

💡 Bu soru, bir elementin farklı hallerdeki "etki alanını" anlamayı gerektirir. Kovalent yarıçap, bir atomun kendi molekülü içindeki komşu atomuna olan uzaklığının yarısıdır. Van der Waals yarıçapı ise bir atomun, başka bir moleküldeki atoma "dokunduğu" noktadaki etkili boyutudur.

• ➡️ a) Helyum (He) → Soygazdır, kovalent bağ yapmaz. Katı haldeki atomlar arası mesafe Van der Waals yarıçapıdır. Karşılaştırma yapılamaz. ❌
• ➡️ b) Karbon (C, elmas) → Tüm atomlar birbirine güçlü kovalent bağlarla bağlıdır. Aradaki mesafeler kovalent yarıçapı verir. Van der Waals etkileşimi ölçülemez. ❌
• ➡️ c) Sodyum (Na, metalik) → Metalik bağ vardır. Ölçülen yarıçap metalik yarıçaptır. ❌
• ➡️ d) Klor (Cl₂, moleküler) → Cl₂ molekülünde, iki Cl atomu arasındaki mesafe kovalent yarıçapı verir. Ancak, iki farklı Cl₂ molekülündeki iki Cl atomu birbirine yaklaştığında, aralarındaki itme (Van der Waals teması) çok daha uzun bir mesafede başlar. Bu nedenle bir atomun Van der Waals yarıçapı, kovalent yarıçapından daima daha büyüktür. ✅

✅ Doğru cevap d) Klor (Cl₂)'dur. Çünkü moleküler yapıda olan elementlerde, bir atomun komşu moleküllerdeki atomlarla etkileşimi (Van der Waals), kendi molekülündeki atomla olan kovalent bağlı etkileşiminden daha zayıftır ve daha uzun bir mesafede tanımlanır.