Soru:
Periyodik cetvelde aynı periyotta (yatay sırada) yer alan elementlerin soldan sağa doğru atom yarıçapları nasıl değişir? Bu değişimin temel sebebi nedir? Aşağıdaki elementleri atom yarıçaplarına göre (kovalent yarıçap) büyükten küçüğe sıralayınız: Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl
Çözüm:
💡 Aynı periyotta soldan sağa gidildikçe atom yarıçapı azalır.
- ➡️ Sebepler:
- Etkin Çekirdek Yükü Artar: Soldan sağa gidildikçe atom numarası (proton sayısı) ve dolayısıyla çekirdek yükü artar.
- Elektron Eklemesi Aynı Enerji Seviyesinde Olur: Yeni eklenen elektronlar aynı baş kuantum sayısına (n) sahip en dış kabuğa eklenir.
- Sonuç: Artan çekirdek yükü, dış kabuktaki elektronları daha kuvvetli bir şekilde kendine çeker. Bu da elektron bulutunun büzülmesine ve atom yarıçapının küçülmesine neden olur.
- ➡️ Sıralama: Verilen elementlerin hepsi 3. periyottadır. Soldan (Na) sağa (Cl) doğru gidildikçe yarıçapları sürekli azalır.
✅ Büyük yarıçaptan küçük yarıçapa doğru sıralama: Na > Mg > Al > Si > P > S > Cl