Soru:
Merkez atomu Karbon (C) olan CO2 (Karbondioksit) molekülünün neden doğrusal (linear) bir geometriye sahip olduğunu VSEPR teorisi ile açıklayınız.
Çözüm:
💡 Burada çoklu bağların geometri üzerindeki etkisini göreceğiz.
- ➡️ 1. Adım: Lewis yapısını çizelim. Karbon (C) atomunun 4, her bir Oksijen (O) atomunun ise 6 değerlik elektronu vardır. Toplam değerlik elektron sayısı: 4 + (2x6) = 16'dır. Karbon merkez atom olup, her iki Oksijen atomuna birer çift bağ ile bağlanır: O=C=O. Bu yapıda hiçbir atom üzerinde yalnız elektron çifti kalmaz (veya formal yükü sıfır yapmak için çift bağ gerekir).
- ➡️ 2. Adım: Elektron çifti sayısını bulalım. VSEPR teorisinde, bir çift bağ veya üçlü bağ tek bir "bağlanma bölgesi" olarak sayılır. Merkez C atomuna bağlı 2 tane bağlanma bölgesi vardır (her biri çift bağ olan iki tane). Yalnız elektron çifti yoktur.
- ➡️ 3. Adım: Geometriyi belirleyelim. İki bağlanma bölgesi (AX2 tipi), merkez atom etrafında mümkün olan maksimum açıyı, yani 180°'yi oluşturur. Bu da doğrusal geometri demektir.
✅ CO2 molekülü, merkez atomda iki bağlanma bölgesi olduğu için doğrusal geometriye sahiptir.