Soru:
Bir öğrenci, organik tortul kayaçları oluşum süreçlerine ve enerji potansiyellerine göre sıralamak istiyor. Aşağıdaki kayaçlardan hangisi en yüksek kalorifik değere (birim kütlede açığa çıkan enerji) ve en ileri karbonlaşma derecesine sahiptir?
- a) Turba
- b) Linyit
- c) Taş Kömürü
- d) Mercan Kayağı
Çözüm:
💡 Organik tortul kayaçlar, bitki veya canlı kalıntılarının milyonlarca yıl boyunca basınç ve sıcaklık altında değişime uğramasıyla (karbonlaşma) oluşur. Bu süreç ne kadar ilerlerse, karbon oranı ve enerji değeri o kadar artar.
- ➡️ Turba: En genç ve en az karbonlaşmış olanıdır. Yüksek nem oranına sahiptir ve kalorifik değeri en düşüktür.
- ➡️ Linyit: Turbadan daha yaşlı ve daha fazla karbonlaşmıştır. Kalorifik değeri turbadan yüksek, taş kömüründen düşüktür.
- ➡️ Taş Kömürü: Linyitten daha yaşlıdır ve çok daha yüksek basınç ve sıcaklığa maruz kalmıştır. Bu nedenle karbon oranı ve kalorifik değeri en yüksek olan kömür türüdür.
- ➡️ Mercan Kayağı: Bir kireç taşı türüdür. Yanıcı özelliği yoktur, dolayısıyla enerji kaynağı olarak kullanılmaz. Oluşumu farklıdır.
✅ Sonuç olarak, en yüksek kalorifik değer ve en ileri karbonlaşma derecesi Taş Kömürü'ne aittir. Cevap: c)
