Soru:
Bir Müslüman, Ramazan ayında camilerde toplu iftar yemekleri düzenliyor ve bunun için özel bağış topluyor. Bu toplu iftar yemeğini, yemekten sonra toplu olarak kılınan ve Kur'an'da veya sahih sünnette açıkça emredilmeyen 20 rekatlık bir "Teravih Namazı" ile birleştiriyor. Bu durum, dinî bir hüküm olarak görülüyor ve katılımın sevap olduğu söyleniyor. Bu uygulama bidat kapsamına girer mi? Gerekçesiyle birlikte açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için bidatin tanımını ve çeşitlerini adım adım uygulayalım.
- ➡️ 1. Adım: Bidatin Tanımı
Bidat, sonradan ortaya çıkarılan ve dinin aslından olduğu zannedilen her türlü inanç, ibadet veya uygulamadır. Hz. Muhammed'in (s.a.v.) sünnetinde, sahabe veya tabiin döneminde olmayan bir şeyi ibadet niyetiyle yapmak bidattir.
- ➡️ 2. Adım: Mevcut Uygulamanın Analizi
Toplu iftar yemekleri başlı başına bir bidat değil, güzel bir gelenek (bidat-ı hasene) olarak değerlendirilebilir. Ancak, 20 rekatlık Teravih Namazı, Hz. Ömer (r.a.) döneminde cemaatle ve düzenli olarak kılınmaya başlanmış bir sünnettir. Bu, dini bir hüküm olarak değil, Peygamberimiz'in (s.a.v.) dağınık olarak kıldığı bir namazın toplu hale getirilmiş şeklidir.
- ➡️ 3. Adım: Bidat Açısından Değerlendirme
Burada asıl sorun, toplu iftar ve Teravih namazının, sanki Kur'an veya sünnettenmiş gibi zorunlu ve ayrılmaz bir ibadet bütünü haline getirilmesi ve katılımın farz veya vacip gibi bir sevap olduğunun söylenmesidir. Bu, dinde aslı olmayan yeni bir ibadet şekli icat etmektir.
- ➡️ 4. Adım: Sonuç
Toplu iftar ve Teravih namazı ayrı ayrı caiz veya sünnet iken, bunları birleştirip "yeni bir ibadet formu" oluşturmak ve bunu dini bir gereklilik gibi sunmak bidat-ı seyyie (kötü bidat) kapsamına girer.
✅ Sonuç: Evet, bu uygulama bidat kapsamına girer. Çünkü dinde aslı olmayan, sonradan icat edilmiş ve dini bir zorunluluk gibi sunulan bir ibadet şeklidir.
