Soru:
Bir su arıtma tesisinde, içme suyundaki istenmeyen katı partikülleri ve bulanıklığı gidermek için pıhtılaştırma (koagülasyon) ve çöktürme (sedimentasyon) işlemleri uygulanmaktadır. Bu işlemlerde yaygın olarak kullanılan kimyasal maddelerden biri Alüminyum Sülfat'tır (Al₂(SO₄)₃).
Alüminyum Sülfat'ın suda çözündüğünde oluşturduğu Alüminyum Hidroksit (Al(OH)₃) çökeltisi, suyu nasıl ve neden arıtır? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, kimyasal pıhtılaştırmanın temel prensibini anlamaya yöneliktir. Adım adım açıklayalım:
- ➡️ 1. Adım: Kimyasal Tepkime - Alüminyum Sülfat (Al₂(SO₄)₃) suda çözündüğünde, suyun pH'ına bağlı olarak Alüminyum Hidroksit (Al(OH)₃) ve Sülfürik Asit (H₂SO₄) oluşturur. Basitleştirilmiş tepkime: Al₂(SO₄)₃ + 6H₂O → 2Al(OH)₃ (katı) + 3H₂SO₄
- ➡️ 2. Adım: Pıhtılaşma (Koagülasyon) - Oluşan Al(OH)₃, jelatinimsi, yapışkan ve amorf (şekilsiz) bir çökeltidir. Bu çökelti, suda asılı halde bulunan ve filtrelenmesi zor olan çok küçük katı partikülleri (kil, silt, organik madde) kendi yapısına hapseder ve onlarla birleşerek daha büyük, ağır kümeler (flok) oluşturur.
- ➡️ 3. Adım: Çöktürme (Sedimentasyon) - Oluşan bu büyük ve ağır floklar, yerçekimi etkisiyle suyun dibine doğru yavaşça çöker. Bu işleme çöktürme denir.
- ➡️ 4. Adım: Netice - Çöken floklar, beraberinde suyun bulanıklığına neden olan askıdaki katı maddeleri de dibe çökerterek suyu berraklaştırır. Bu işlem, sonraki filtreleme aşamalarının verimliliğini de büyük ölçüde artırır.
✅ Sonuç olarak, Alüminyum Hidroksit çökeltisi, küçük partikülleri bir araya getirip büyük kümeler haline getirerek (pıhtılaştırma) ve bu kümeleri çöktürerek suyun fiziksel arıtımını sağlar.