Soru:
Laboratuvarda çalışan bir öğrenci, derişik \( H_2SO_4 \) (sülfürik asit) çözeltisini seyreltmek istiyor. Doğru işlem sırası nedir ve neden bu sıra önemlidir? Aşağıdaki seçeneklerden doğru olanı işaretleyiniz.
- A) Suyu asitin üzerine yavaşça eklemek.
- B) Asiti suyun üzerine yavaşça eklemek.
- C) Su ve asiti aynı anda hızlıca karıştırmak.
- D) Suyu asitin üzerine hızlıca dökmek.
Çözüm:
💡 Bu soru, asit seyreltmenin temel güvenlik kuralını sorgulamaktadır. Yanlış yapıldığında şiddetli tepkimeler ve kazalar meydana gelebilir.
- ➡️ Birinci Adım - Tehlikenin Anlaşılması: Derişik asitler (özellikle \( H_2SO_4 \)) suyla karıştığında büyük bir ısı açığa çıkarır (ekzotermik reaksiyon).
- ➡️ İkinci Adım - Doğru ve Yanlış Yöntemin Karşılaştırılması: Eğer suyu asitin üzerine eklerseniz (A ve D seçenekleri), eklenen suyun üst katmanında aniden çok yüksek bir ısı açığa çıkar. Bu, suyun aniden kaynamasına ve sıçramalara neden olur. Ancak, asiti suyun üzerine yavaşça eklerseniz (B seçeneği), açığa çıkan ısı daha büyük su kütlesi tarafından emilir ve sıcaklık artışı kontrollü olur.
- ➡️ Üçüncü Adım - Sonuçlandırma: Bu nedenle her zaman "Asidi suya ekle (A.S.E. kuralı)" prensibi uygulanmalıdır. C seçeneği de kontrolsüz olduğu için tehlikelidir.
✅ Doğru cevap, güvenli ve kontrollü seyreltme sağlayan B seçeneğidir.
