📚 10. Sınıf Coğrafya 1. Dönem 1. Yazılı 5. Senaryo MEB Soruları
🌍 Coğrafya Nedir?
Coğrafya, yeryüzünü ve yeryüzünde yaşayan canlıları inceleyen bilim dalıdır. İnsan ve doğa arasındaki etkileşimi, yer şekillerini, iklimi, bitki örtüsünü ve nüfusu inceler.
🗺️ Coğrafyanın Bölümleri
- 🏞️ Fiziki Coğrafya: Yer şekilleri, iklim, toprak, su ve bitki örtüsünü inceler.
- 🧑🤝🧑 Beşeri Coğrafya: Nüfus, yerleşme, ekonomi, siyasi coğrafya ve kültür coğrafyası gibi konuları inceler.
- 📍 Bölgesel Coğrafya: Belirli bir bölgenin coğrafi özelliklerini detaylı olarak inceler.
- ⚙️ Kartografya: Harita çizimi ve harita bilimidir.
🧭 Coğrafi Koordinat Sistemi
Yeryüzündeki herhangi bir noktanın yerini belirlemek için kullanılan sistemdir. Enlem ve boylamlardan oluşur.
- 🌍 Enlem: Ekvator'a paralel olarak çizilen hayali çizgilerdir. Ekvator 0° enlemidir.
- 🌎 Boylam: Greenwich'ten geçen hayali çizgilere meridyen denir. Greenwich 0° boylamıdır.
☀️ Dünya'nın Şekli ve Hareketleri
Dünya'nın şekli geoittir. Dünya'nın iki temel hareketi vardır:
- 💫 Günlük Hareket: Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesidir. Gece ve gündüz oluşur.
- 🔄 Yıllık Hareket: Dünya'nın Güneş etrafında dönmesidir. Mevsimler oluşur.
🌡️ İklim Elemanları
İklimi etkileyen temel faktörler şunlardır:
- ☀️ Sıcaklık: Güneş ışınlarının geliş açısı, yükselti, enlem gibi faktörlere bağlıdır.
- 💧 Basınç: Hava basıncı, rüzgarların oluşumunda etkilidir.
- 🌬️ Rüzgarlar: Yüksek basınçtan alçak basınca doğru hareket eden hava akımlarıdır.
- 🌧️ Yağış: Havadaki su buharının yoğunlaşarak yeryüzüne düşmesidir.
- 💧 Nem: Havadaki su buharı miktarıdır.
🌿 Bitki Örtüsü
Bir bölgedeki bitki topluluğuna bitki örtüsü denir. İklim, toprak ve su gibi faktörler bitki örtüsünü etkiler.
- 🌲 Ormanlar: Geniş yapraklı, iğne yapraklı ve karışık ormanlar bulunur.
- 🌱 Çayırlar: Otlak alanlarıdır.
- 🌵 Çöller: Kurak bölgelerde görülen bitki örtüsüdür.
- 🌾 Maki: Akdeniz iklimine özgü çalılıklardır.
