🌈 10. Sınıf Fizik 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 1. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! Fizik yazılısı yaklaşıyor ve hepinizin heyecanlı olduğunu biliyorum. Bu yazıda, Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) hazırladığı 1. senaryoya uygun sorularla, 2. dönemin önemli konularını tekrar edeceğiz. Sakın endişelenmeyin, birlikte üstesinden geleceğiz!
💡 1. Bölüm: Elektrik Akımı, Potansiyel Farkı ve Direnç
Elektrik akımı, potansiyel farkı ve direnç arasındaki ilişkiyi anlamak, bu bölümün anahtarıdır. Ohm Yasası'nı unutmayın!
- ⚡ Elektrik Akımı (I): Bir iletken üzerinden birim zamanda geçen yük miktarıdır. Birimi Amper (A)'dır.
- 🔋 Potansiyel Farkı (V): İki nokta arasındaki enerji farkıdır. Birimi Volt (V)'tur.
- 🚧 Direnç (R): Bir iletkenin elektrik akımına karşı gösterdiği zorluktur. Birimi Ohm (Ω)'dur.
Ohm Yasası: V = I x R (Potansiyel Farkı = Akım x Direnç)
🧲 2. Bölüm: Seri ve Paralel Bağlı Devreler
Dirençlerin seri ve paralel bağlanması, devrenin toplam direncini ve akımını nasıl etkiler? İşte cevaplar:
🔗 Seri Bağlı Devreler
- ➕ Toplam Direnç: Bütün dirençlerin toplamına eşittir (Rtoplam = R1 + R2 + R3 + ...).
- ⚡ Akım: Devrenin her yerinde aynıdır.
- 🔋 Potansiyel Farkı: Dirençler arasında bölünür.
🪜 Paralel Bağlı Devreler
- ➗ Toplam Direnç: 1/Rtoplam = 1/R1 + 1/R2 + 1/R3 + ... formülü ile bulunur.
- ⚡ Akım: Kollar arasında bölünür.
- 🔋 Potansiyel Farkı: Her bir direncin üzerinde aynıdır.
🔆 3. Bölüm: Elektriksel Güç ve Enerji
Elektrik enerjisi hayatımızın vazgeçilmezi. Peki, elektriksel güç ve enerji nedir ve nasıl hesaplanır?
- 💪 Elektriksel Güç (P): Bir devrede birim zamanda harcanan elektrik enerjisidir. Birimi Watt (W)'tır.
Formüller: P = V x I = I2 x R = V2 / R
- 💡 Elektriksel Enerji (E): Bir devrede harcanan toplam elektrik enerjisidir. Birimi Joule (J) veya Kilowatt-saat (kWh)'tir.
Formül: E = P x t (t: zaman)
❓ Örnek MEB Tarzı Sorular
Şimdi de MEB'in hazırladığı senaryolara benzer birkaç soru çözelim:
- 🍎 Soru 1: 10 Ω ve 20 Ω'luk iki direnç seri olarak 12V'luk bir pile bağlanıyor. Devreden geçen akımı hesaplayınız.
- ✏️ Çözüm 1: Rtoplam = 10 Ω + 20 Ω = 30 Ω. I = V / R = 12V / 30 Ω = 0.4 A
- 🍎 Soru 2: 60W'lık bir lamba günde 5 saat çalıştırılıyor. Bir ayda harcanan elektrik enerjisini kWh cinsinden hesaplayınız.
- ✏️ Çözüm 2: E = P x t = 60W x 5 saat/gün x 30 gün = 9000 Wh = 9 kWh
Unutmayın, bol bol soru çözmek ve konuları tekrar etmek başarının anahtarıdır. Sınavda hepinize başarılar dilerim!