İstatistiksel Araştırma Süreci Nedir?
İstatistiksel araştırma süreci, bir problemi çözmek veya bir konu hakkında bilgi edinmek için sistematik ve planlı bir şekilde veri toplama, analiz etme ve yorumlama aşamalarının tamamıdır. Bu süreç, duygu veya tahminlere değil, gerçek verilere dayalı sonuçlar elde etmemizi sağlar.
Araştırma Sürecinin Adımları
Bir istatistiksel araştırma, genellikle aşağıdaki adımları takip eder:
- 1. Problemi Belirleme: Araştırmanın amacı net bir şekilde ortaya konur. "Akıllı telefon kullanımının uyku düzeni üzerindeki etkisi nedir?" gibi bir soru, araştırma problemini oluşturur.
- 2. Veri Toplama Yöntemini Belirleme: Problemi çözmek için hangi verilere ihtiyaç duyulduğuna ve bu verilerin nasıl toplanacağına karar verilir. Anket, gözlem, deney veya mevcut kaynakların taranması gibi yöntemler kullanılabilir.
- 3. Veri Toplama Aracını Geliştirme: Seçilen yönteme uygun bir araç hazırlanır. Bu genellikle, açık ve anlaşılır sorulardan oluşan bir anket formudur.
- 4. Örneklemi Belirleme: Araştırmanın hedef kitlesi (evren) çok büyük olduğunda, bu kitlenin tamamı yerine onu temsil edebilecek daha küçük bir grup (örneklem) seçilir. Örneklemin mümkün olduğunca rasgele ve temsil yeteneği yüksek olmasına dikkat edilir.
- 5. Verileri Toplama ve Düzenleme: Belirlenen örneklem üzerinden veriler toplanır. Toplanan ham veriler, analiz aşamasına hazır hale getirmek için düzenlenir. Bu, cevapların bir tabloya işlenmesi şeklinde olabilir.
- 6. Verileri Analiz Etme ve Grafikleştirme: Düzenlenen veriler analiz edilir. Merkezi eğilim ölçüleri (ortalama, medyan, mod) ve merkezi yayılım ölçüleri (açıklık, çeyrekler açıklığı) hesaplanır. Verileri daha anlaşılır kılmak için sütun grafiği, çizgi grafiği, daire grafiği veya histogram gibi grafikler çizilir.
- 7. Sonuçları Yorumlama ve Raporlama: Analiz sonucunda elde edilen bulgular, başlangıçtaki problem ışığında yorumlanır. Araştırmanın tüm süreci, ulaşılan sonuçlar ve varsa öneriler bir rapor haline getirilir.
Bu adımlar, istatistiksel bir araştırmanın bilimsel ve güvenilir sonuçlar vermesi için izlenmesi gereken temel yoldur.
