🧪 10. Sınıf Kimya 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık: 3. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! 10. sınıf kimya 2. dönem 1. yazılısı için MEB'in hazırladığı 3. senaryoya uygun soruları inceleyeceğiz. Bu senaryo, kimya konularını ne kadar anladığınızı ölçmek için harika bir fırsat. Hazırsanız başlayalım!
🌡️ Asitler ve Bazlar
Asitler ve bazlar, günlük hayatımızda sıkça karşılaştığımız maddelerdir. Limon suyu asidik, sabun ise baziktir. Gelin, bu önemli konuyu daha yakından inceleyelim:
- 🍋 Asitlerin Özellikleri:
- Ekşi tada sahiptirler.
- Mavi turnusol kağıdını kırmızıya çevirirler.
- Metallerle tepkimeye girerek hidrojen gazı (H2) açığa çıkarırlar.
- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
- 🧼 Bazların Özellikleri:
- Acı tada sahiptirler.
- Kırmızı turnusol kağıdını maviye çevirirler.
- Ele kayganlık hissi verirler.
- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
- ⚖️ pH Kavramı:
- Bir çözeltinin asidik veya bazik olma derecesini gösteren ölçüdür.
- pH değeri 7 olan çözeltiler nötrdür.
- pH değeri 7'den küçük olan çözeltiler asidiktir.
- pH değeri 7'den büyük olan çözeltiler baziktir.
- 🔥 Nötralleşme Tepkimesi:
- Bir asit ile bir bazın tepkimeye girerek tuz ve su oluşturmasıdır.
- Örnek: HCl (asit) + NaOH (baz) → NaCl (tuz) + H2O (su)
💧 Suyun Özellikleri
Su, canlılar için hayati öneme sahip bir bileşiktir. Özellikleri sayesinde pek çok farklı alanda kullanılır:
- 🧊 Yüksek Özgül Isı:
- Suyun sıcaklığını değiştirmek için yüksek miktarda enerji gerekir. Bu sayede su, sıcaklık değişimlerine karşı dirençlidir.
- 🌊 Yüzey Gerilimi:
- Su molekülleri arasındaki çekim kuvveti sayesinde yüzeyde bir gerilim oluşur. Bu, bazı böceklerin su üzerinde yürümesini sağlar.
- ❄️ Donma Anomalisı:
- Su donarken hacmi artar. Bu durum, göllerin ve denizlerin yüzeyden donmasını sağlar, böylece su altındaki canlılar yaşamaya devam edebilir.
- растворитель İyi Bir Çözücü Olması:
- Su, polar bir molekül olduğu için birçok maddeyi çözebilir. Bu özelliği sayesinde canlıların vücudunda besinlerin taşınmasını ve atıkların uzaklaştırılmasını sağlar.
✨ Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler
Kimyasal tepkimeler, maddelerin birbiriyle etkileşime girerek yeni maddeler oluşturmasıdır. Bu tepkimeleri denklemlerle ifade ederiz:
- 📝 Kimyasal Denklem Yazma:
- Tepkimeye giren maddeler (reaktifler) sol tarafa, oluşan maddeler (ürünler) sağ tarafa yazılır.
- Reaktifler ve ürünler arasına bir ok (→) işareti konulur.
- Denklemde atom sayısı eşitlenmelidir. Bunun için maddelerin önüne katsayılar yazılır.
- 🔥 Ekzotermik ve Endotermik Tepkimeler:
- Ekzotermik tepkimeler: Isı veren tepkimelerdir. (Örnek: Yanma tepkimeleri)
- Endotermik tepkimeler: Isı alan tepkimelerdir. (Örnek: Buzun erimesi)
- 💨 Tepkime Hızı:
- Bir tepkimenin ne kadar hızlı gerçekleştiğini gösteren ölçüdür.
- Sıcaklık, konsantrasyon, temas yüzeyi ve katalizörler tepkime hızını etkileyebilir.
Umarım bu özet, yazılıya hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!
