📜 10. Sınıf Tarih 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık (9. Senaryo)
Merhaba arkadaşlar! 10. Sınıf Tarih dersi 2. Dönem 2. Yazılı sınavına hazırlanırken, 9. senaryoyu dikkate alarak önemli konuları tekrar edeceğiz. Unutmayın, tarih sadece geçmişi değil, geleceği de anlamamıza yardımcı olur!
⚔️ Osmanlı Devleti'nde Yenileşme Hareketleri
Osmanlı Devleti, 18. yüzyıldan itibaren Avrupa'daki gelişmeleri yakından takip etmeye başladı. Askeri, idari ve ekonomik alanlarda yenileşme çabaları hız kazandı. İşte bu dönemdeki önemli gelişmeler:
- 🧮 Islahatların Nedenleri: Devletin zayıflaması, askeri başarısızlıklar, Avrupa'nın yükselişi.
- ⚔️ Askeri Alandaki Yenilikler: Nizam-ı Cedid ordusu, yeni askeri okullar.
- 🏛️ İdari Alandaki Yenilikler: Divan-ı Hümayun'un yetkilerinin sınırlandırılması, yeni bakanlıkların kurulması.
- 💰 Ekonomik Alandaki Yenilikler: Yerli üretimi destekleme çabaları, yeni vergilerin konulması.
📜 Tanzimat Fermanı (1839)
Tanzimat Fermanı, Osmanlı Devleti'nde bir dönüm noktasıdır. Gülhane Hatt-ı Hümayunu olarak da bilinir. Fermanın ilan edilme nedenleri ve getirdiği yenilikler şunlardır:
- ⚖️ Fermanın Nedenleri: Devletin dağılmasını önlemek, azınlıkların devlete bağlılığını artırmak, Avrupa devletlerinin iç işlerimize karışmasını engellemek.
- 🔑 Fermanın İçeriği: Herkesin can, mal ve namus güvenliğinin sağlanması, vergide adalet, askerlik süresinin sınırlandırılması, kanun önünde eşitlik.
🏛️ Islahat Fermanı (1856)
Islahat Fermanı, Tanzimat Fermanı'nı daha da genişleterek azınlıklara daha fazla haklar tanıdı. Ancak, bu durum Müslüman halk arasında tepkilere yol açtı.
- 🤝 Fermanın Getirdikleri: Azınlıklara devlet memuru olma, okul açma, mülk edinme gibi haklar tanınması.
- ❗ Önemi: Osmanlıcılık düşüncesinin bir parçası olarak görülebilir.
👑 I. Meşrutiyet (1876)
Genç Osmanlılar (Jön Türkler) tarafından savunulan Meşrutiyet fikri, Osmanlı Devleti'nde yeni bir dönemin başlangıcı oldu. I. Meşrutiyet'in ilan edilmesiyle birlikte Kanun-i Esasi (ilk Osmanlı Anayasası) yürürlüğe girdi.
- 💡 Meşrutiyetin İlanı: II. Abdülhamid'in tahta çıkmasıyla gerçekleşti.
- ✍️ Kanun-i Esasi: Halkın seçtiği mebuslardan oluşan Meclis-i Mebusan ve padişahın atadığı üyelerden oluşan Ayan Meclisi olmak üzere iki meclisli bir sistem getirildi.
- ⏳ Kısa Süren Bir Dönem: 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın bahane edilmesiyle II. Abdülhamid Meclis-i Mebusan'ı kapattı ve Kanun-i Esasi askıya alındı.
🇹🇷 II. Meşrutiyet (1908)
İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin çalışmaları sonucu II. Abdülhamid, 1908'de yeniden Meşrutiyeti ilan etmek zorunda kaldı. Bu dönemde siyasi partiler kuruldu ve basın özgürlüğü arttı.
- 🌟 İttihat ve Terakki: II. Meşrutiyet'in ilanında önemli rol oynayan gizli bir örgüttü.
- 🗳️ Siyasi Partiler: Ahrar Fırkası, İttihat ve Terakki Fırkası gibi partiler kuruldu.
- 💥 31 Mart Vakası: Meşrutiyet karşıtlarının çıkardığı bir ayaklanmaydı.
Unutmayın, bu konuları tekrar ederek ve bol bol soru çözerek sınavda başarılı olabilirsiniz. Başarılar!
