🧬 11. Sınıf Biyoloji 1. Dönem 1. Yazılı 6. Senaryo: Hazırlık Rehberi
Merhaba gençler! Biyoloji yazılısına hazırlanırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini, hangi konuların önemli olduğunu ve sınavda karşınıza çıkabilecek senaryoları bu rehberde bulabilirsiniz. Unutmayın, düzenli tekrar ve bol soru çözmek başarının anahtarıdır!
🧪 Hücrenin Yapısı ve İşlevleri
Hücre, canlıların temel yapı ve işlev birimidir. Hücrenin yapısını ve organellerin görevlerini bilmek çok önemlidir.
- 🦠 Hücre Zarı: Hücreyi dış ortamdan ayırır, madde alışverişini kontrol eder.
- 🧬 Çekirdek: DNA'yı içerir, hücrenin yönetim merkezidir.
- 💪 Mitokondri: Hücrenin enerji santralidir, ATP üretir.
- 📦 Endoplazmik Retikulum (ER): Madde taşınmasında ve protein sentezinde görev alır.
- 🍚 Ribozom: Protein sentezinin yapıldığı yerdir.
- 🧱 Golgi Cisimciği: Salgıların üretimi ve paketlenmesinde görevlidir.
- 🌱 Lizozom: Hücre içi sindirimde görev alır. (Bitki hücrelerinde bulunmaz.)
Unutmayın: Hücre organellerinin görevlerini ve hangi hücrelerde bulunduğunu iyi öğrenin.
🌿 Canlıların Sınıflandırılması
Canlıları sınıflandırmak, biyolojik çeşitliliği anlamamızı kolaylaştırır. Sınıflandırma kategorilerini ve temel özellikleri bilmek önemlidir.
- 👑 Âlem: En geniş sınıflandırma birimidir. (Hayvanlar, Bitkiler, Mantarlar, Protistler, Bakteriler, Arkeler)
- 🚪 Şube: Âlem içindeki grupları belirtir.
- 🚗 Sınıf: Şube içindeki daha küçük grupları belirtir.
- 🏘️ Takım: Sınıf içindeki benzer canlıları gruplandırır.
- 🐕 Aile: Takım içindeki yakın akraba canlıları gruplandırır.
- 🐾 Cins: Aile içindeki benzer türleri gruplandırır.
- 🐅 Tür: Ortak atadan gelen ve çiftleşebilen canlılardır.
Unutmayın: Sınıflandırma basamaklarını (Âlem'den Tür'e) sıralamasıyla ve her basamağın ne anlama geldiğiyle ilgili sorular gelebilir.
🦠 Virüsler
Virüsler canlı mı cansız mı tartışması hala devam eden, özel yapılardır. Temel özelliklerini ve üreme şekillerini bilmek önemlidir.
- 🚫 Hücresel Yapı Yok: Virüsler hücre yapısına sahip değildir.
- 🧬 DNA veya RNA: Genetik materyal olarak DNA veya RNA içerirler.
- 🦠 Zorunlu Hücre İçi Parazit: Sadece canlı hücrelerin içinde çoğalabilirler.
- 💉 Enzim Sistemleri Yok: Kendi enzim sistemleri olmadığı için konak hücrenin enzimlerini kullanırlar.
- 💊 Antibiyotiklerden Etkilenmezler: Antibiyotikler bakterilere etki eder, virüslere etki etmez.
Unutmayın: Virüslerin yapısı, üreme şekli ve neden antibiyotiklerden etkilenmediği sınavda sorulabilir.
🍄 Mantarlar
Mantarlar, doğada önemli rol oynayan canlılardır. Beslenme şekillerini ve çeşitlerini bilmek önemlidir.
- 🍎 Heterotrof Beslenme: Kendi besinlerini üretemezler, dışarıdan alırlar.
- 🍄 Çeşitleri: Maya mantarları, küf mantarları, şapkalı mantarlar gibi çeşitleri vardır.
- ⚗️ Saprofit (Çürükçül) Mantarlar: Ölü organik maddeleri parçalayarak beslenirler.
- 🤝 Parazit Mantarlar: Canlı organizmalar üzerinde yaşayarak beslenirler.
- 💊 Antibiyotik Üretimi: Bazı mantarlar antibiyotik üretiminde kullanılır.
Unutmayın: Mantarların beslenme şekilleri, çeşitleri ve doğadaki rolleri ile ilgili sorular gelebilir.
