🧬 11. Sınıf Biyoloji 1. Dönem 1. Yazılı 6. Senaryo MEB Soruları
11. sınıf biyoloji dersinin ilk yazılı sınavı yaklaşıyor! Bu yazıda, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından hazırlanan senaryolara uygun, örnek sorular ve çözümler bulacaksınız. Sınavda başarılar!
🧪 Hücre Bölünmesi: Mitoz ve Mayoz
Hücre bölünmesi, canlıların büyümesi, gelişmesi ve üremesi için hayati öneme sahiptir. İki temel hücre bölünmesi çeşidi bulunur: Mitoz ve Mayoz.
- 🌱 Mitoz: Vücut hücrelerinde (somatik hücreler) gerçekleşir. Amacı, hücre sayısını artırmak, dokuları onarmak ve büyümeyi sağlamaktır. Mitoz sonucu oluşan hücreler, ana hücreyle aynı genetik yapıya sahiptir (2n kromozomlu).
- 🌸 Mayoz: Üreme hücrelerinde (gametler) gerçekleşir. Amacı, üreme hücrelerini oluşturmaktır. Mayoz sonucu oluşan hücreler, ana hücrenin kromozom sayısının yarısına sahiptir (n kromozomlu). Bu sayede döllenme sonucu kromozom sayısı sabit kalır.
🧬 Kalıtım: Genetik İlkeler
Kalıtım, özelliklerin nesilden nesile aktarılmasıdır. Bu süreçte genler ve kromozomlar önemli rol oynar.
- 🧬 Gen: DNA üzerinde bulunan ve belirli bir özelliği kontrol eden birimdir.
- 🧪 Kromozom: DNA'nın proteinlerle sarılıp yoğunlaşmış halidir. Her türün belirli sayıda kromozomu vardır.
- 🍎 Alel: Bir genin farklı varyasyonlarıdır. Örneğin, göz rengi geni için mavi ve kahverengi alelleri bulunabilir.
🌿 Ekosistem Ekolojisi: Canlılar ve Çevre
Ekosistem, canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan etkileşimlerini inceleyen bilim dalıdır.
- ☀️ Besin Zinciri: Canlıların birbirini yiyerek enerji aktardığı sıralamadır. Üreticiler (bitkiler) güneş enerjisini kullanarak organik madde üretir. Tüketiciler (hayvanlar) ise üreticileri veya diğer tüketicileri yiyerek enerji elde eder.
- 🍄 Besin Ağı: Bir ekosistemdeki tüm besin zincirlerinin birleşimidir. Daha karmaşık ve dengeli bir yapıdır.
- 💧 Ekolojik Piramit: Bir ekosistemdeki canlıların sayısını, biyokütlesini veya enerjisini gösteren piramit şeklindeki diyagramdır. Genellikle üreticilerden tüketicilere doğru azalır.
❓ Örnek MEB Senaryo Soruları
Aşağıda, MEB tarafından yayınlanan senaryolara uygun, örnek sorular bulunmaktadır.
- Hücre bölünmesinin canlılar için önemini açıklayınız. Mitoz ve mayoz arasındaki farkları belirtiniz.
- Gen, kromozom ve alel kavramlarını tanımlayınız. Bir ailenin çocuklarında görülen farklı özelliklerin kalıtım yoluyla nasıl aktarıldığını açıklayınız.
- Besin zinciri ve besin ağı arasındaki farkı açıklayınız. Bir ekosistemde enerji akışının nasıl gerçekleştiğini örneklerle açıklayınız.
Bu soruları çözerek ve konuları tekrar ederek, sınavda başarılı olabilirsiniz. Başarılar!
