🧬 11. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık: 4. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! 11. sınıf biyoloji 2. dönem 1. yazılısı yaklaşıyor. Bu yazıda, Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) yayınladığı 4. senaryoya uygun sorularla sınavda karşınıza çıkabilecek konuları tekrar edeceğiz. Sakın unutmayın, biyoloji ezber değil, anlamakla çözülür!
🦠 Hücre Bölünmesi ve Üreme
Hücre bölünmesi ve üreme, canlıların temel özelliklerinden biridir. Bu başlık altında mitoz, mayoz ve eşeyli/eşeysiz üreme konularına odaklanacağız.
- 🌱 Mitoz: Tek hücreli canlılarda üremeyi, çok hücreli canlılarda ise büyümeyi ve onarımı sağlar. Kromozom sayısı değişmez.
- 🌸 Mayoz: Eşeyli üreyen canlılarda gamet (üreme hücresi) oluşumunu sağlar. Kromozom sayısı yarıya iner.
- 🐾 Eşeysiz Üreme: Tek bir ata canlıdan yeni bireylerin oluşmasıdır. Kalıtsal çeşitlilik azdır. Örnekler: Bölünme, tomurcuklanma, rejenerasyon.
- 🐝 Eşeyli Üreme: İki ata canlıdan gelen gametlerin birleşmesiyle yeni bireylerin oluşmasıdır. Kalıtsal çeşitlilik fazladır.
🌿 Kalıtım
Kalıtım, genetik özelliklerin nesilden nesile aktarılmasıdır. Bu başlık altında Mendel genetiği, genotipler, fenotipler ve çaprazlamalar gibi konuları inceleyeceğiz.
- 🧬 Gen: Kalıtsal özellikleri taşıyan DNA parçasıdır.
- 🔬 Genotip: Bir canlının genetik yapısıdır. (Örnek: AA, Aa, aa)
- 👁️🗨️ Fenotip: Bir canlının dış görünüşüdür. (Örnek: Uzun boylu, kısa boylu)
- ➕ Mendel Genetiği: Baskın ve çekinik gen kavramları, ayrılma ilkesi, bağımsız dağılım ilkesi.
🌍 Canlılar ve Çevre
Canlılar ve çevre arasındaki etkileşimler, ekosistemler, popülasyonlar ve komüniteler bu başlık altında incelenir.
- 🌳 Ekosistem: Canlı ve cansız çevrenin etkileşimiyle oluşan sistemdir.
- 👪 Popülasyon: Belirli bir bölgede yaşayan aynı türden canlıların oluşturduğu topluluktur.
- 🏘️ Komünite: Belirli bir bölgede yaşayan farklı türlerden popülasyonların oluşturduğu topluluktur.
- ☀️ Besin Zinciri/Ağı: Canlılar arasındaki beslenme ilişkisini gösterir. Üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılar bulunur.
🧪 Biyoteknoloji ve Genetik Mühendisliği
Biyoteknoloji ve genetik mühendisliği, canlı organizmaları kullanarak ürünler elde etmeyi ve genetik yapıyı değiştirmeyi amaçlar.
- 💉 Biyoteknoloji: Canlı organizmaları veya biyolojik sistemleri kullanarak ürünler geliştiren teknolojidir. (Örnek: Antibiyotik üretimi, aşı geliştirme)
- 🧬 Genetik Mühendisliği: Genetik materyali değiştirerek canlıların özelliklerini değiştirmeyi amaçlayan teknolojidir. (Örnek: Genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO), gen tedavisi)
Unutmayın, bol bol soru çözmek ve konuları tekrar etmek başarının anahtarıdır. Sınavda başarılar dilerim!