🧬 11. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık: MEB Örnek Sorular ve Cevapları
Merhaba 11. sınıf öğrencileri! Biyoloji dersi 2. dönem 1. yazılı sınavına hazırlanırken MEB'in yayınladığı örnek sorular ve cevapları, konuları pekiştirmeniz ve sınavda başarılı olmanız için harika bir kaynak. Bu yazıda, örnek soruları ve cevaplarını inceleyerek önemli konuları tekrar edeceğiz ve sınavda karşınıza çıkabilecek soru tiplerine aşina olacaksınız.
🧪 Hücre Bölünmeleri
Hücre bölünmeleri, canlıların büyümesi, gelişmesi ve üremesi için temel bir süreçtir. Mitoz ve mayoz olmak üzere iki temel hücre bölünmesi çeşidi bulunur.
- 🍎 Mitoz: Vücut hücrelerinde (somatik hücreler) görülen bölünme şeklidir. Amacı, hücre sayısını artırarak büyüme ve onarımı sağlamaktır. Mitoz sonucu iki tane genetik olarak aynı hücre oluşur.
- 🧬 Mayoz: Üreme hücrelerinde (gametler) görülen bölünme şeklidir. Amacı, kromozom sayısını yarıya indirerek döllenme sonucu türün kromozom sayısının sabit kalmasını sağlamaktır. Mayoz sonucu dört tane genetik olarak farklı hücre oluşur.
🌱 Kalıtım
Kalıtım, genetik özelliklerin nesilden nesile aktarılmasıdır. Gregor Mendel'in çalışmaları, kalıtımın temel prensiplerini ortaya koymuştur.
- 🧬 Gen: DNA üzerinde belirli bir özelliği kontrol eden bölgedir.
- 🍎 Alel: Bir genin farklı varyasyonlarıdır. Örneğin, göz rengi geni için mavi veya kahverengi aleller bulunabilir.
- 🌱 Genotip: Bir bireyin genetik yapısıdır.
- 🧪 Fenotip: Bir bireyin gözlemlenebilir özellikleridir. Genotip ve çevresel faktörlerin etkisiyle oluşur.
🌍 Ekosistem Ekolojisi
Ekosistem, canlılar ve cansız çevrenin etkileşim içinde olduğu bir sistemdir. Ekoloji, bu etkileşimleri inceleyen bilim dalıdır.
- 🌱 Besin Zinciri: Canlıların birbirini yiyerek enerji aktardığı sıralamadır. Üreticiler (bitkiler) güneş enerjisini kullanarak organik madde üretirler. Tüketiciler (otoburlar ve etoburlar) üreticileri veya diğer tüketicileri yiyerek enerji elde ederler.
- 🧪 Besin Ağı: Bir ekosistemdeki karmaşık beslenme ilişkilerini gösteren ağdır.
- 🍎 Enerji Piramidi: Bir ekosistemdeki farklı trofik düzeylerdeki enerji miktarını gösteren piramittir. Enerji, bir trofik düzeyden diğerine geçerken azalır.
MEB Örnek Sorular ve Cevapları (Örnek)
Soru 1: Mitoz ve mayoz arasındaki farkları yazınız.
Cevap:
- 🌱 Mitoz:
- Vücut hücrelerinde görülür.
- İki hücre oluşur.
- Genetik olarak aynı hücreler oluşur.
- Kromozom sayısı değişmez.
- 🧪 Mayoz:
- Üreme hücrelerinde görülür.
- Dört hücre oluşur.
- Genetik olarak farklı hücreler oluşur.
- Kromozom sayısı yarıya iner.
Soru 2: Bir ekosistemde ayrıştırıcıların (saprofitler) önemi nedir?
Cevap: Ayrıştırıcılar, ölü canlıları ve organik atıkları parçalayarak inorganik maddelere dönüştürürler. Bu sayede, besin maddeleri tekrar ekosisteme kazandırılır ve döngü tamamlanır. Ayrıştırıcılar olmadan, ekosistemde birikim olur ve yaşam devamlılığı sağlanamazdı.
Bu örnek sorular ve cevaplar, sınavda karşınıza çıkabilecek soru tipleri hakkında size fikir verecektir. Başarılar dilerim!