🌍 11. Sınıf Coğrafya 2. Dönem 2. Yazılı Sınavına Hazırlık Rehberi
🌋 Türkiye'de Doğal Afetler
Türkiye, jeolojik ve coğrafi konumu nedeniyle çeşitli doğal afetlerle karşı karşıya kalabilen bir ülkedir. Bu afetlerin nedenlerini, etkilerini ve alınabilecek önlemleri bilmek sınavda başarılı olmanıza yardımcı olacaktır.
- deprem: Türkiye, Alp-Himalaya deprem kuşağında yer alır. Fay hatları üzerinde bulunması nedeniyle sık sık depremler yaşanır. Depremlerin şiddeti, süresi ve derinliği büyük hasarlara yol açabilir.
- sel ve taşkınlar: Türkiye'nin farklı bölgelerinde, özellikle Karadeniz ve Akdeniz'de yoğun yağışlar sonucu sel ve taşkınlar meydana gelebilir. Dere yataklarına yerleşim, ormanların tahrip edilmesi gibi faktörler sel riskini artırır.
- heyelan: Eğimli arazilerde, özellikle yağışların etkisiyle toprak kaymaları (heyelanlar) görülebilir. Heyelanlar, yerleşim yerlerini, tarım alanlarını ve ulaşım yollarını olumsuz etkileyebilir.
- çığ: Yüksek dağlık bölgelerde, özellikle Doğu Anadolu'da kar yağışının yoğun olduğu dönemlerde çığ tehlikesi yaşanır. Çığlar, yerleşim yerlerini ve ulaşım yollarını kapatarak can ve mal kayıplarına neden olabilir.
- kuraklık: Türkiye'nin bazı bölgelerinde, özellikle İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da kuraklık sorunu yaşanabilir. Kuraklık, su kaynaklarının azalmasına, tarımsal üretimin düşmesine ve çevre sorunlarına yol açabilir.
🏞️ Türkiye'de Çevre Sorunları
Çevre sorunları, doğal kaynakların aşırı kullanımı, sanayileşme, kentleşme ve nüfus artışı gibi faktörler sonucu ortaya çıkar. Türkiye'de de çeşitli çevre sorunları yaşanmaktadır. Bu sorunların nedenlerini ve sonuçlarını bilmek önemlidir.
- hava kirliliği: Büyük şehirlerde, sanayi tesislerinden ve motorlu taşıtlardan kaynaklanan hava kirliliği önemli bir sorundur. Hava kirliliği, solunum yolu hastalıklarına, bitki örtüsünün zarar görmesine ve asit yağmurlarına neden olabilir.
- su kirliliği: Sanayi atıkları, evsel atıklar ve tarım ilaçları gibi faktörler su kirliliğine yol açabilir. Su kirliliği, su kaynaklarının kullanılamaz hale gelmesine, canlıların zarar görmesine ve salgın hastalıklara neden olabilir.
- toprak kirliliği: Sanayi atıkları, madencilik faaliyetleri ve tarım ilaçları gibi faktörler toprak kirliliğine yol açabilir. Toprak kirliliği, bitki örtüsünün zarar görmesine, tarımsal üretimin düşmesine ve yeraltı sularının kirlenmesine neden olabilir.
- orman yangınları: Özellikle yaz aylarında, ihmal ve dikkatsizlik sonucu orman yangınları çıkabilir. Orman yangınları, ormanların yok olmasına, canlıların zarar görmesine ve hava kirliliğine neden olabilir.
- erozyon: Bitki örtüsünün tahrip edilmesi, aşırı otlatma ve yanlış tarım uygulamaları erozyona yol açabilir. Erozyon, toprağın verimliliğinin azalmasına, su kaynaklarının kirlenmesine ve çölleşmeye neden olabilir.
🏭 Türkiye Ekonomisi
Türkiye ekonomisi, tarım, sanayi ve hizmetler sektörlerinden oluşur. Bu sektörlerin özelliklerini, Türkiye ekonomisindeki yerini ve önemini bilmek sınavda size avantaj sağlayacaktır.
- tarım: Türkiye, tarım potansiyeli yüksek bir ülkedir. Ancak, modern tarım tekniklerinin yetersizliği, sulama sorunları ve iklim koşulları tarımsal üretimi olumsuz etkileyebilir.
- sanayi: Türkiye'de sanayi sektörü hızla gelişmektedir. Otomotiv, tekstil, gıda, kimya ve demir-çelik gibi sektörler önemli bir yere sahiptir.
- hizmetler: Turizm, ulaşım, eğitim, sağlık ve finans gibi hizmetler sektörü Türkiye ekonomisinde önemli bir paya sahiptir. Turizm, özellikle kıyı bölgelerinde önemli bir gelir kaynağıdır.
🗺️ Türkiye'de Bölgesel Kalkınma Farklılıkları
Türkiye'de bölgeler arasında ekonomik ve sosyal gelişmişlik düzeyleri farklılık gösterir. Bu farklılıkların nedenlerini ve sonuçlarını bilmek önemlidir.
- doğu-batı farklılığı: Doğu bölgeleri, batı bölgelerine göre daha az gelişmiştir. Bunun nedenleri arasında coğrafi koşullar, ulaşım sorunları, sanayileşmenin yetersizliği ve eğitim seviyesinin düşüklüğü sayılabilir.
- kıyı-iç kesim farklılığı: Kıyı bölgeleri, iç kesimlere göre daha gelişmiştir. Bunun nedenleri arasında turizm potansiyeli, ulaşım kolaylığı ve sanayileşmenin daha yoğun olması sayılabilir.
