🧪 11. Sınıf Kimya 1. Dönem 2. Yazılı 5. Senaryo: Sınava Hazırlık Rehberi
Merhaba gençler! 11. sınıf kimya 1. dönem 2. yazılı sınavına bomba gibi hazırlanmaya ne dersiniz? İşte size 5. senaryoya uygun, konuları tekrar etmenize ve eksiklerinizi gidermenize yardımcı olacak bir rehber:
⚛️ Mol Kavramı ve Hesaplamalar
Mol kavramı, kimyanın temel taşlarından biridir. Birçok hesaplamanın temelini oluşturur. Bu konuyu iyi anlamak, sınavda başarılı olmanız için çok önemli.
- 🍎 Mol: 6,02 x 1023 tane taneciği (atom, molekül, iyon vb.) içeren madde miktarına denir. Bu sayıya Avogadro sayısı denir.
- ⚖️ Mol Kütlesi: Bir mol maddenin gram cinsinden kütlesidir. Periyodik tabloda elementlerin atom kütleleri verilmiştir. Bileşiklerin mol kütleleri, içerdikleri elementlerin atom kütleleri toplanarak bulunur.
- 🔢 Mol Hesaplamaları:
- 📏 Kütle (m) - Mol (n) ilişkisi: n = m / MA (MA: Mol kütlesi)
- 💧 Hacim (V) - Mol (n) ilişkisi (Normal Koşullar - NK): n = V / 22,4 L
- ⚛️ Tanecik Sayısı (N) - Mol (n) ilişkisi: n = N / NA (NA: Avogadro sayısı)
Örnek Soru: 4 gram NaOH kaç moldür? (Na: 23, O: 16, H: 1)
Çözüm: NaOH'ın mol kütlesi = 23 + 16 + 1 = 40 g/mol. n = m / MA = 4 / 40 = 0,1 mol.
⚖️ Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler
Kimyasal tepkimeler, maddelerin birbirleriyle etkileşime girerek yeni maddeler oluşturmasıdır. Tepkimeleri denkleştirmek, kütlenin korunumu yasasına uymak için önemlidir.
- 📝 Kimyasal Denklem: Bir kimyasal tepkimeyi sembollerle gösteren ifadedir.
- ⚖️ Denkleştirme: Tepkimeye giren ve çıkan maddelerin tür ve sayı bakımından eşitlenmesidir. Genellikle önce metaller, ametaller, hidrojen ve oksijen sırasıyla denkleştirilir.
- 🔥 Tepkime Türleri:
- Birleşme (Sentez) Tepkimeleri
- Ayrışma (Analiz) Tepkimeleri
- Yanma Tepkimeleri
- Asit-Baz Tepkimeleri
- Çözünme-Çökelme Tepkimeleri
Örnek: CH4 + O2 → CO2 + H2O tepkimesini denkleştiriniz.
Çözüm: CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O
💧 Karışımlar
Karışımlar, iki veya daha fazla maddenin kimyasal özelliklerini kaybetmeden bir araya gelmesiyle oluşur. Homojen ve heterojen karışımlar olmak üzere ikiye ayrılırlar.
- 🥛 Homojen Karışımlar: Her yerinde aynı özelliği gösteren karışımlardır. Örneğin, tuzlu su, şekerli su, hava.
- 🧱 Heterojen Karışımlar: Her yerinde aynı özelliği göstermeyen, farklı fazlar içeren karışımlardır. Örneğin, çamurlu su, süt, ayran.
- 🔎 Çözünürlük: Bir maddenin belirli bir sıcaklıkta belirli bir çözücü içinde çözünebilme miktarıdır.
- 🌡️ Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler:
- Sıcaklık
- Basınç (özellikle gazlar için)
- Çözücü ve çözünenin türü
⚗️ Asitler ve Bazlar
Asitler ve bazlar, kimyasal özellikleriyle birbirinden ayrılan maddelerdir. pH kavramı, asitlik ve bazlık derecesini belirtir.
- 🍋 Asitler: Suda çözündüğünde H+ iyonu veren maddelerdir. Ekşi tada sahiptirler, metallerle tepkimeye girerek hidrojen gazı açığa çıkarırlar. Örnek: HCl (hidroklorik asit), H2SO4 (sülfürik asit).
- 🧼 Bazlar: Suda çözündüğünde OH- iyonu veren maddelerdir. Acı tada sahiptirler, ele kayganlık hissi verirler. Örnek: NaOH (sodyum hidroksit), KOH (potasyum hidroksit).
- 🧪 pH: Bir çözeltinin asidik veya bazik olduğunu gösteren ölçektir. pH < 7 ise asidik, pH > 7 ise bazik, pH = 7 ise nötrdür.
- Neutralleşme Tepkimesi: Asit ile bazın tepkimeye girerek tuz ve su oluşturmasıdır.
Bu konulara çalışarak ve bol bol soru çözerek sınavda başarılı olacağınıza eminim. Başarılar dilerim!