🧬 12. Sınıf Biyoloji 1. Dönem 1. Yazılı 3. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! 12. sınıf biyoloji dersinin ilk yazılısı yaklaşıyor. MEB'in yayınladığı 3. senaryoya uygun olarak hazırlanmış bu yazıda, sınavda karşınıza çıkabilecek konulara ve soru tiplerine değineceğiz. Sakın endişelenmeyin, birlikte bu sınavın üstesinden geleceğiz!
🧪 Hücre Bölünmesi
Hücre bölünmesi, canlıların büyümesi, gelişmesi ve üremesi için olmazsa olmaz bir olaydır. İki temel hücre bölünmesi çeşidi vardır: Mitoz ve Mayoz.
- 🌱 Mitoz: Vücut hücrelerinde (örneğin, deri hücreleri) gerçekleşir. Amacı, hücre sayısını artırmak ve dokuları onarmaktır. Mitoz sonucu oluşan hücreler, ana hücreyle aynı genetik yapıya sahiptir.
- 🌸 Mayoz: Üreme hücrelerinde (sperm ve yumurta) gerçekleşir. Amacı, genetik çeşitliliği sağlamak ve kromozom sayısını yarıya indirmektir. Mayoz sonucu oluşan hücreler, ana hücreden farklı genetik yapıya sahiptir.
🧬 DNA ve Genetik Kod
DNA, tüm canlıların genetik bilgisini taşıyan moleküldür. DNA'nın yapısı, çift sarmallı bir merdivene benzer. Bu merdivenin basamaklarını, adenin (A), timin (T), guanin (G) ve sitozin (C) adı verilen bazlar oluşturur. A her zaman T ile, G ise her zaman C ile eşleşir.
- 🔑 Gen: DNA üzerindeki belirli bir proteinin üretimini şifreleyen bölümdür.
- 🧩 Genetik Kod: DNA'daki baz dizisinin, proteinlerin amino asit dizisine dönüştürülme kurallarıdır.
🌱 Kalıtım
Kalıtım, genetik özelliklerin ebeveynlerden yavrulara aktarılmasıdır. Bu aktarım, Mendel'in genetik prensipleriyle açıklanabilir.
- 🥇 Dominant (Baskın) Gen: Etkisini her durumda gösteren gendir.
- 🥈 Resesif (Çekinik) Gen: Etkisini sadece homozigot durumda gösteren gendir.
- 🧬 Genotip: Bir bireyin genetik yapısıdır.
- 👁️🗨️ Fenotip: Bir bireyin gözlemlenebilir özellikleridir (örneğin, göz rengi).
❓ Soru Örnekleri
Şimdi de yazılıda karşınıza çıkabilecek bazı soru örneklerine göz atalım:
- 🤔 Mitoz ve mayoz arasındaki farkları açıklayınız.
- 🧬 DNA'nın yapısını çizerek açıklayınız.
- 🌱 Bir karakter için heterozigot genotipe sahip bir bireyin, homozigot resesif bir bireyle çaprazlanması sonucu oluşacak yavruların genotip ve fenotip oranlarını bulunuz.
Unutmayın, düzenli tekrar ve bol soru çözmek başarının anahtarıdır. Sınavda hepinize başarılar dilerim!
