🧬 12. Sınıf Biyoloji 1. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 7. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! 12. sınıf biyoloji 1. dönem 2. yazılı sınavına hazırlanırken, MEB'in yayınladığı senaryoları çözmek başarınızı artıracaktır. Bu yazıda 7. senaryodaki olası sorulara ve konulara odaklanacağız. Unutmayın, biyoloji ezber değil, anlamakla çözülür!
🌱 Soru Tipi 1: Genetik Şifre ve Protein Sentezi
Bu senaryoda genetik şifre, DNA, RNA ve protein sentezi ile ilgili sorulara hazırlıklı olun. İşte bilmeniz gerekenler:
- 🧬 Genetik Şifre: DNA'daki nükleotit dizisinin, proteinlerdeki amino asit dizisini nasıl belirlediğini anlayın.
- 🧬 DNA ve RNA Farkları: DNA'nın çift zincirli, RNA'nın tek zincirli olduğunu ve baz farklılıklarını (Timin yerine Urasil) bilin.
- 🧬 Protein Sentezi Aşamaları: Transkripsiyon (DNA'dan mRNA sentezi) ve translasyon (mRNA'dan protein sentezi) süreçlerini adım adım öğrenin.
- 🧬 Ribozomun Rolü: Ribozomun mRNA'yı okuyarak tRNA'lar aracılığıyla amino asitleri birleştirdiğini kavrayın.
Örnek Soru: Bir mRNA molekülünde AUG-CCC-GUA-UAG kodonları bulunmaktadır. Bu mRNA'yı kullanarak sentezlenecek polipeptit zincirindeki amino asit dizisini yazınız. (Genetik kod tablosunu kullanabilirsiniz.)
🦠 Soru Tipi 2: Mutasyonlar ve Genetik Çeşitlilik
Mutasyonlar, canlılardaki genetik çeşitliliğin temel kaynağıdır. Bu konuyla ilgili karşılaşabileceğiniz soru tipleri:
- 🦠 Mutasyon Çeşitleri: Nokta mutasyonları (baz değişimi, ekleme, silinme) ve kromozom mutasyonlarını (sayısal ve yapısal) ayırt edin.
- 🦠 Mutasyonların Etkileri: Mutasyonların canlılar üzerindeki olumlu, olumsuz veya nötr etkilerini değerlendirin.
- 🦠 Mutasyonlara Neden Olan Faktörler: Mutajenler (radyasyon, kimyasallar vb.) ve DNA replikasyon hatalarının rolünü bilin.
- 🦠 Genetik Çeşitliliğin Önemi: Adaptasyon, evrim ve türlerin hayatta kalması açısından genetik çeşitliliğin önemini açıklayın.
Örnek Soru: Bir gende meydana gelen nokta mutasyonu sonucu, bir amino asit yerine durdurma kodonu gelmiştir. Bu durumun protein sentezi üzerindeki etkilerini açıklayınız.
🧬 Soru Tipi 3: Biyoteknoloji ve Genetik Mühendisliği
Biyoteknoloji ve genetik mühendisliği, günümüzde hayatımızın birçok alanında karşımıza çıkıyor. Bu konuyla ilgili bilmeniz gerekenler:
- 🧬 Biyoteknolojinin Tanımı: Canlı organizmaları veya biyolojik sistemleri kullanarak ürünler veya teknolojiler geliştirme uygulamalarıdır.
- 🧬 Genetik Mühendisliğinin Tanımı: Genetik materyali değiştirerek organizmaların özelliklerini değiştirme teknikleridir.
- 🧬 Rekombinant DNA Teknolojisi: Farklı kaynaklardan gelen DNA'ları birleştirerek yeni gen kombinasyonları oluşturma prensibini anlayın.
- 🧬 Genetik Mühendisliğinin Uygulama Alanları: Tıp (gen tedavisi, ilaç üretimi), tarım (GDO'lu bitkiler), endüstri (enzim üretimi) gibi alanlardaki uygulamaları bilin.
Örnek Soru: GDO'lu (Genetiği Değiştirilmiş Organizma) bitkilerin avantaj ve dezavantajlarını tartışınız.
Hepinize sınavda başarılar dilerim! Unutmayın, düzenli tekrar ve bol soru çözümü ile bu sınavın üstesinden gelebilirsiniz.
