📚 12. Sınıf Fizik 1. Dönem 1. Yazılı 4. Senaryo: Sınava Hazırlık Rehberi
Merhaba gençler! 12. sınıf fizik dersinin ilk yazılısı yaklaşıyor ve bu senaryo size sınavda çıkabilecek konular hakkında bir fikir verecek. Unutmayın, fizik sadece formüllerden ibaret değil, aynı zamanda olayları anlama ve yorumlama becerisidir. Hazırsanız, başlayalım!
💡 1. Bölüm: Vektörler
Vektörler, fizikte yönü ve büyüklüğü olan büyüklükleri ifade etmek için kullanılır. Kuvvet, hız, ivme gibi birçok fiziksel nicelik vektörel büyüklüktür.
- 📏 Vektörün Gösterimi: Bir vektör, genellikle bir ok ile gösterilir. Okun uzunluğu vektörün büyüklüğünü, okun yönü ise vektörün yönünü belirtir.
- ➕ Vektörlerde Toplama: Vektörler toplanırken, uç uca ekleme veya paralelkenar yöntemi kullanılabilir. Uç uca ekleme yönteminde, vektörler sırayla birbirinin ucuna eklenir ve ilk vektörün başlangıcından son vektörün bitişine çizilen vektör, toplam vektörü verir.
- ➖ Vektörlerde Çıkarma: Bir vektörü çıkarmak, o vektörün tersini toplamakla aynıdır. Yani, A - B = A + (-B) şeklinde ifade edilebilir.
- ✖️ Vektörlerde Çarpma: Vektörlerde iki tür çarpma işlemi vardır:
- Skaler Çarpım (İç Çarpım): İki vektörün skaler çarpımı, iki vektörün büyüklüklerinin ve aralarındaki açının kosinüsünün çarpımına eşittir. A · B = |A| |B| cosθ
- Vektörel Çarpım (Dış Çarpım): İki vektörün vektörel çarpımı, yeni bir vektör verir. Bu yeni vektör, çarpılan iki vektöre de diktir.
⚙️ 2. Bölüm: Bağıl Hareket
Bağıl hareket, bir gözlemcinin başka bir gözlemciye göre hareketini tanımlar. Örneğin, hareket halindeki bir trende oturan bir kişi için, dışarıdaki ağaçlar geriye doğru hareket ediyormuş gibi görünür.
- 🚂 Bağıl Hız: Bağıl hız, bir cismin başka bir cisme göre hızını ifade eder. Eğer A cismi VA hızıyla ve B cismi VB hızıyla hareket ediyorsa, A'nın B'ye göre bağıl hızı VAB = VA - VB şeklinde bulunur.
- 🌊 Nehir Problemleri: Nehirde hareket eden bir teknenin hızı, teknenin suya göre hızı ve suyun akıntı hızının vektörel toplamına eşittir.
💪 3. Bölüm: Newton'ın Hareket Yasaları
Newton'ın hareket yasaları, cisimlerin hareketini açıklayan temel yasalardır.
- 1️⃣ Eylemsizlik Yasası: Bir cisim üzerine etki eden net kuvvet sıfır ise, cisim duruyorsa durmaya devam eder, hareket halindeyse sabit hızla hareketine devam eder.
- 2️⃣ Temel Yasa: Bir cisme etki eden net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir. F = ma
- 3️⃣ Etki-Tepki Yasası: Bir cisim başka bir cisme bir kuvvet uyguladığında, ikinci cisim de birinci cisme eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet uygular.
🎯 4. Bölüm: Atışlar
Atışlar, bir cisme belirli bir hızla fırlatıldıktan sonra yerçekimi etkisi altında yaptığı hareketi inceler.
- ⬆️ Yukarı Doğru Düşey Atış: Bir cismin yukarı doğru atılması durumunda, cisim yerçekimi nedeniyle yavaşlar ve bir süre sonra durarak aşağı düşmeye başlar.
- ➡️ Yatay Atış: Bir cismin yatay olarak atılması durumunda, cisim hem yatayda sabit hızla hareket eder hem de düşeyde serbest düşme hareketi yapar.
- ↗️ Eğik Atış: Bir cismin belirli bir açıyla atılması durumunda, cismin hareketi hem yatay hem de düşey bileşenlere ayrılır.
Umarım bu rehber, sınavınıza hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!
