Zihinden çıkarma, sayıları kağıt kalem kullanmadan aklımızdan çıkarmaktır. Bunu yapmanın kolay yolları vardır.
Sayılar onluk ve birliklerden oluşur. Örneğin:
45 - 28 işlemini yapalım:
Büyük sayıyı küçük parçalara ayırıp çıkarabiliriz.
Örnek: 56 - 23 = ?
Çıkan sayıyı, eksilen sayıya tamamlayacak şekilde düşünebiliriz.
Örnek: 42 - 18 = ?
Bu yöntemleri kullanarak şu işlemleri dene:
Ne kadar çok pratik yaparsan, o kadar hızlı ve kolay yaparsın!
Soru 1: Elif'in 35 tane boya kalemi vardı. 12 tanesini arkadaşına hediye etti. Geriye kaç kalemi kalmıştır? Bu işlemi zihninden yaparken onluk ve birliklere ayırarak çözebilir misin?
a) 13
b) 23
c) 47
Cevap: b) 23
Çözüm: 35, 3 onluk ve 5 birlikten oluşur. Önce onluklardan çıkaralım: 3 onluk - 1 onluk = 2 onluk (yani 20). Sonra birliklere bakalım: 5 birlik - 2 birlik = 3 birlik. En son onluk ve birlikleri toplayalım: 20 + 3 = 23.
Soru 2: Bir otobüste 28 yolcu vardı. Bir durakta 5 yolcu indi. Otobüste kaç yolcu kalmıştır? Zihninden çıkarırken sayıyı onluğa tamamlayıp çıkarma yöntemini kullan.
a) 23
b) 33
c) 21
Cevap: a) 23
Çözüm: 28'den 5 çıkaracağız. 28'e 2 eklersek 30 olur. 5, 2 ve 3'ün toplamıdır. Önce 30'dan 2'yi çıkarırsak 28 kalır. Sonra 30'dan kalan 3'ü de çıkarırız: 30 - 2 = 28, 28 - 3 = 25? Hayır, daha kolayı: 28 - 5 için, 5'i 2 ve 3 olarak düşün. Önce 28 - 2 = 26, sonra 26 - 3 = 23.
Soru 3: Berkay 40 sayfalık hikaye kitabının önce 10 sayfasını, sonra 5 sayfasını daha okudu. Okunacak kaç sayfa kalmıştır? İki çıkarma işlemini tek seferde zihninden yap.
a) 25
b) 35
c) 15
Cevap: a) 25
Çözüm: Önce toplam okunan sayfa sayısını bulalım: 10 + 5 = 15. Sonra toplam sayfadan çıkaralım: 40 - 15. 40'tan önce 10'u çıkarırsak 30 kalır. Sonra 30'dan 5'i çıkarırsak 25 kalır. Yani 40 - 15 = 25.