🧬 2026 TYT Biyoloji: Sirke Sineğinde Kanat Şekli Modifikasyonu Nedir?
Sirke sinekleri, genetik araştırmalar için çok kullanışlı canlılardır. Çünkü kısa yaşam döngüleri vardır ve kolayca yetiştirilebilirler. Kanat şekli modifikasyonu da sirke sineklerinde sıkça incelenen bir konudur.
🦋 Modifikasyon Nedir?
Modifikasyon, çevresel faktörlerin etkisiyle canlıların
fenotipinde (dış görünüşünde) meydana gelen kalıtsal olmayan değişikliklerdir. Yani, genlerin yapısı değişmez, sadece işleyişi etkilenir.
🧪 Sirke Sineğinde Kanat Şekli Modifikasyonu
Sirke sineklerinde kanat şekli, sıcaklık gibi çevresel faktörlerden etkilenebilir. Örneğin:
- 🌡️ Yüksek sıcaklıkta yetişen sirke sineklerinin kanatları daha kıvrık olabilir.
- 💧 Nemli ortamda yetişen sirke sineklerinin kanatları daha geniş olabilir.
Bu değişiklikler, genlerin yapısında bir değişiklik olmadığı için kalıtsal değildir. Yani, kıvrık kanatlı bir sirke sineği normal sıcaklıkta yetiştirildiğinde, yavrularının kanatları normal olacaktır.
🔬 Örnek Anlatım
Diyelim ki bir deney yapıyoruz:
1. İki grup sirke sineği alıyoruz.
2. Birinci grubu 20°C'de, ikinci grubu ise 30°C'de yetiştiriyoruz.
3. Bir süre sonra, 30°C'de yetişen sirke sineklerinin kanatlarının daha kıvrık olduğunu gözlemliyoruz.
Bu durumda, kanat şeklindeki bu değişiklik bir modifikasyondur. Çünkü sıcaklık faktörü, genlerin işleyişini etkileyerek kanat şeklinde bir değişikliğe neden olmuştur. Ancak bu değişiklik kalıtsal değildir.
🌱 Modifikasyonun Önemi
Modifikasyonlar, canlıların çevrelerine uyum sağlamalarına yardımcı olabilir. Ancak, genetik değişiklikler kadar kalıcı ve etkili değildirler.
🤔 Soru:
Aşağıdakilerden hangisi sirke sineğinde kanat şekli modifikasyonuna neden olmaz?
A) Yüksek sıcaklık
B) Düşük nem
C) Genetik mutasyon
D) Beslenme şekli
Doğru Cevap: C) Genetik mutasyon. Çünkü mutasyonlar kalıtsal değişikliklere neden olurken, modifikasyonlar kalıtsal değildir.