🌍 2026 TYT Coğrafya: Alacakaranlık Süresi Neden Değişir?
Alacakaranlık, güneşin batmasıyla havanın tamamen kararması arasındaki o büyülü zaman dilimidir. Ya da güneşin doğmasından hemen önce, gecenin karanlığının yavaş yavaş aydınlığa dönüştüğü anlar... Peki, Ekvator'dan Kutuplara doğru gidildikçe bu alacakaranlık süresi neden değişir?
☀️ Alacakaranlık Nedir?
Alacakaranlık, güneş ışınlarının atmosferde dağılması sonucu ortaya çıkar. Güneş tam olarak ufkun altında olsa bile, ışınlar atmosferdeki parçacıklar tarafından saçılır ve bu da gökyüzünün aydınlık kalmasını sağlar.
📍 Ekvator'da Alacakaranlık
- 🍎 Güneş ışınları: Ekvator'a dik açıyla gelir. Bu durum, güneşin daha hızlı doğup batmasına neden olur.
- ⏰ Süre: Alacakaranlık süresi kısadır. Çünkü güneş, ufuk çizgisini dik bir açıyla hızla geçer.
- 🌴 Neden kısa?: Ekvator'da günler ve geceler neredeyse eşit uzunluktadır (12 saat). Güneşin batış açısı dik olduğundan, karanlık çabuk çöker.
🧊 Kutuplarda Alacakaranlık
- 🐻❄️ Güneş ışınları: Kutuplara eğik açıyla gelir. Bu durum, güneşin daha yavaş doğup batmasına neden olur.
- ⏳ Süre: Alacakaranlık süresi uzundur. Hatta bazı dönemlerde, güneş hiç batmadığı için alacakaranlık tüm gece sürer! (Kutup Gecesi ve Kutup Gündüzü)
- 🌌 Neden uzun?: Güneş, ufuk çizgisini çok sığ bir açıyla geçtiği için aydınlık yavaş yavaş azalır veya artar.
🤔 Orta Kuşakta Alacakaranlık
- 🍁 Güneş ışınları: Orta kuşakta, güneş ışınları Ekvator ve Kutuplar arasındaki bir açıyla gelir.
- 📅 Süre: Alacakaranlık süresi, mevsime ve enleme göre değişir. Yazın daha uzun, kışın daha kısa olabilir.
- 🔄 Değişim: Orta kuşakta, alacakaranlık süresindeki değişimler daha belirgindir. Yaz aylarında güneş daha geç batar ve daha erken doğar, bu da alacakaranlık süresini uzatır.
📝 Özetle
Alacakaranlık süresi, güneş ışınlarının geliş açısına ve Dünya'nın eksen eğikliğine bağlı olarak değişir. Ekvator'da kısa, Kutuplarda uzun, Orta Kuşakta ise mevsime göre değişkendir.