Günlük hayatta "iş" kelimesini çok farklı anlamlarda kullanırız. Örneğin, "işe gitmek", "ödev yapmak" gibi. Ancak fizikte iş, bu anlamlardan biraz farklıdır. Fizikte iş, bir kuvvetin bir cismi belirli bir mesafe boyunca hareket ettirmesiyle ilgilidir.
İşin formülü şu şekildedir:
$W = F \cdot x \cdot cos(\theta)$
Bir kuvvetin iş yapabilmesi için iki temel şart vardır:
Çoğu zaman, bir cisme kuvvet uyguladığımızda cismin hareket edeceğini düşünürüz. Ancak bu her zaman doğru değildir. İşte bu noktada, "işin her zaman hareketle ilişkili olduğu" yanılgısına düşeriz.
Diyelim ki bir duvarı tüm gücümüzle itiyoruz. Duvar yerinden oynamıyor, yani hareket etmiyor. Bu durumda fiziksel anlamda iş yapmış sayılır mıyız?
Hayır, sayılmayız. Çünkü işin tanımına göre, bir kuvvetin iş yapabilmesi için cismi hareket ettirmesi gerekir. Duvar hareket etmediği için, ne kadar güç harcarsak harcayalım, fiziksel anlamda iş yapmamış oluruz.
Sırtımızda ağır bir çantayla düz bir yolda yürüdüğümüzü düşünelim. Çantaya uyguladığımız kuvvet yukarı doğru, hareketimiz ise yatay doğrultudadır. Bu durumda iş yapmış sayılır mıyız?
Bu durum biraz kafa karıştırıcı olabilir. Eğer kuvvet ile hareket yönü arasında bir açı varsa (bu örnekte 90 derece), yapılan iş sıfırdır. Çünkü $cos(90^\circ) = 0$'dır. İş formülünde yerine koyarsak:
$W = F \cdot x \cdot cos(90^\circ) = F \cdot x \cdot 0 = 0$
Yani, sırtımızda çanta taşırken fiziksel anlamda iş yapmayız. Ama kaslarımız enerji harcar, bu ayrı bir konudur.
