Günlük hayatta sıkça kullandığımız ısı ve sıcaklık kavramları, fizikte farklı anlamlara gelir. Bu farklılıkları anlamak, ısı ve sıcaklıkla ilgili problemleri çözerken işimizi kolaylaştırır.
Aynı maddeden yapılmış, farklı kütlelere sahip iki cisim düşünelim. Bu cisimlere aynı miktarda ısı verirsek ne olur?
A) Kütlesi büyük olanın sıcaklığı daha çok artar.
B) Kütlesi küçük olanın sıcaklığı daha çok artar.
C) İkisinin de sıcaklığı aynı miktarda artar.
D) Kütle ile sıcaklık değişimi arasında bir ilişki yoktur.
✅ Çözüm:
Isı (Q), kütle (m), özısı (c) ve sıcaklık değişimi (ΔT) arasındaki ilişki şu formülle ifade edilir: $Q = mcΔT$. Bu formüle göre, aynı miktarda ısı verildiğinde (Q sabit), kütlesi küçük olanın sıcaklık değişimi (ΔT) daha büyük olur. Yani doğru cevap B seçeneğidir.
Aşağıdaki olaylardan hangisinde ısı alışverişi gerçekleşmez?
A) Sıcak bir çay bardağının soğuması.
B) Buzdolabına konulan bir yiyeceğin soğuması.
C) Güneş gören bir taşın ısınması.
D) İki farklı sıcaklıktaki suyun karıştırılması.
E) Termos içindeki suyun sıcaklığının değişmemesi.
✅ Çözüm:
Isı alışverişi, sıcaklık farkı olan maddeler arasında gerçekleşir. Termos, ısı yalıtımı sayesinde içindeki suyun sıcaklığını korur, yani ısı alışverişi olmaz. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.
Bir maddenin sıcaklığını 1°C artırmak için gereken ısı miktarına ne denir?
A) Isı sığası
B) Öz ısı
C) Hal değişimi ısısı
D) Erime ısısı
✅ Çözüm:
Bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1°C artırmak için gereken ısı miktarına öz ısı denir. Maddenin tamamının sıcaklığını 1°C artırmak için gereken ısı miktarına ise ısı sığası denir. Soruda maddenin tamamından bahsedildiği için doğru cevap A seçeneği olan ısı sığasıdır.
Aşağıdakilerden hangisi sıcaklık birimi değildir?
A) Celcius (°C)
B) Kelvin (K)
C) Joule (J)
D) Fahrenheit (°F)
✅ Çözüm:
Celcius, Kelvin ve Fahrenheit sıcaklık birimleridir. Joule ise ısı ve enerji birimidir. Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir.