🧪 Kovalent Bağ Nedir?
Kovalent bağ, atomların elektronlarını ortaklaşa kullanarak oluşturdukları güçlü bir kimyasal bağ türüdür. Genellikle ametaller arasında görülür. Bu bağ sayesinde atomlar kararlı hale gelirler.
💧 Kovalent Bileşiklerin Genel Özellikleri
- 🔥 Erime ve Kaynama Noktaları: Genellikle düşük erime ve kaynama noktalarına sahiptirler. Çünkü moleküller arası çekim kuvvetleri zayıftır.
- 💧 Çözünürlük: Polar kovalent bileşikler polar çözücülerde (su gibi), apolar kovalent bileşikler ise apolar çözücülerde (benzen gibi) daha iyi çözünürler. "Benzer benzeri çözer" ilkesi geçerlidir.
- ⚡ Elektrik İletkenliği: Genellikle elektrik akımını iletmezler. Çünkü serbest hareket edebilen iyonları veya elektronları yoktur. Ancak bazı istisnai durumlar olabilir (örneğin, asidik çözeltiler).
- 🧱 Sertlik ve Kırılganlık: Moleküler yapıda oldukları için genellikle yumuşak ve kırılgandırlar.
- 💨 Oda Koşullarındaki Halleri: Oda koşullarında katı, sıvı veya gaz halinde bulunabilirler. Molekül ağırlığı ve moleküller arası çekim kuvvetleri bu durumu etkiler.
polar ve apolar kovalent bileşikler
➕ Polar Kovalent Bileşikler
Farklı ametaller arasında elektronların eşit paylaşılmaması sonucu oluşan bileşiklerdir. Elektron yoğunluğu bir atom üzerinde daha fazladır. Örneğin, su ($H_2O$) molekülü polardır.
- ➕ Dipol Moment: Molekülde kısmi pozitif ($δ^+$) ve kısmi negatif ($δ^−$) yükler oluşur.
- ➕ Çözünürlük: Polar çözücülerde iyi çözünürler.
➖ Apolar Kovalent Bileşikler
Aynı ametaller arasında veya elektronegatiflik farkı çok az olan ametaller arasında elektronların eşit paylaşılması sonucu oluşan bileşiklerdir. Örneğin, hidrojen gazı ($H_2$) apolardır.
- ➖ Elektron Dağılımı: Elektronlar eşit olarak dağılır.
- ➖ Çözünürlük: Apolar çözücülerde iyi çözünürler.
Bağ sağlamlığı ve uzunluğu
- 💪 Bağ Sağlamlığı: Kovalent bağın sağlamlığı, bağ enerjisi ile doğru orantılıdır. Yani, bağ enerjisi ne kadar yüksekse, bağ o kadar sağlamdır.
- 📏 Bağ Uzunluğu: Atomların çekirdekleri arasındaki mesafedir. Bağ uzunluğu kısaldıkça, bağ sağlamlığı genellikle artar.
🧪 Örnek Kovalent Bileşikler
- 💧 Su ($H_2O$): Polar bir kovalent bileşiktir. Canlılar için hayati öneme sahiptir.
- 💨 Metan ($CH_4$): Apolar bir kovalent bileşiktir. Doğalgazın ana bileşenidir.
- 🍬 Şeker ($C_{12}H_{22}O_{11}$): Polar bir kovalent bileşiktir. Besin olarak tüketilir.
