🧪 Laboratuvar Güvenlik Sembolleri (Piktogramlar)
Laboratuvarlarda, kullanılan kimyasalların ve malzemelerin tehlikelerini hızlı bir şekilde anlamamızı sağlayan evrensel sembollere piktogramlar denir. Bu semboller, olası kazaları önlemek ve güvenli çalışmak için hayati öneme sahiptir.
⚠️ Tehlikeli Kimyasal Piktogramları (GHS Sistemi)
Birleşmiş Milletler tarafından standart hale getirilen Küresel Uyumlaştırılmış Sistem (GHS)'e göre tehlikeli kimyasallar aşağıdaki piktogramlarla etiketlenir:
- 🧨 Patlayıcı: Bomba sembolü. Kararsız, patlama riski taşıyan maddeleri ifade eder.
- 🔥 Alev - Yanıcı: Alev sembolü. Kolayca alev alabilen sıvı, katı ve gazları belirtir.
- ⭕ Alev Üstünde Daire - Oksitleyici: Alevin üzerinde bir daire. Yangını şiddetlendirip oksijen sağlayarak yanmayı besleyen maddelerdir.
- 💀 İskelet - Toksik / Öldürücü: İskelet ve çapak kemik sembolü. Az miktarda bile olsa solunduğunda, yutulduğunda veya deriye temas ettiğinde ciddi sağlık riski oluşturan, hatta ölüme neden olabilen maddelerdir.
- ⚠️ Ünlem İşareti - Zararlı / Tahriş Edici: Ünlem işareti. Toksik olmayan ancak ciltte tahriş, göz hasarı veya alerjik reaksiyon gibi daha az ciddi sağlık riskleri oluşturan maddeleri belirtir.
- 🧪 Test Tüpü - Aşındırıcı: Elle ve bir metal parçası üzerinde aşındırıcı etki. Canlı doku üzerinde tahrip edici etkisi olan (örneğin asit ve bazlar) maddelerdir.
- ☠️ Gaz Tüpü - Basınçlı Gaz: Gaz tüpü sembolü. Basınç altında sıkıştırılmış, sıvılaştırılmış veya çözünmüş gazları ifade eder. Patlama veya soğuk yanığı riski taşır.
- 🌍 Ağaç ve Balık - Çevre İçin Tehlikeli: Bir ağaç ve ölü bir balık. Sucul yaşam için zehirli ve çevreye uzun süreli zarar verebilen maddelerdir.
🛡️ Genel Laboratuvar Uyarı Sembolleri
Kimyasallar dışında, laboratuvarda karşılaşabileceğiniz diğer uyarı sembolleri şunlardır:
- ⚡ Yüksek Voltaj: Elektrik çarpma riski olan bölgeleri işaretler.
- ☢️ Radyoaktif: Radyoaktif malzeme veya iyonlaştırıcı radyasyon kaynağı bulunan alanları belirtir.
- 🩺 Biyotehlike: Biyolojik risk (bakteri, virüs, insan dokusu vb.) içeren materyallerin bulunduğu yerlerde kullanılır.
- 🔇 Lazer Işını: Göz için tehlikeli olabilecek lazer ışınlarının kullanıldığını gösterir.
- 🔻 Dikkat - Genel Uyarı: Sarı üçgen içinde ünlem işareti. Genel bir tehlike veya dikkat edilmesi gereken durum olduğunu belirtir.
🎯 Neden Önemlidir?
- ✅ Riskleri Önceden Görme: Bir maddenin veya ekipmanın temel tehlikelerini anında anlamanızı sağlar.
- ✅ Doğru Önlem Alma: Hangi kişisel koruyucu ekipmanı (eldiven, gözlük, önlük) kullanmanız gerektiğine karar verirsiniz.
- ✅ Acil Durum Müdahalesi: Bir kaza anında, maruz kalınan maddenin özelliğine göre doğru ilk yardım müdahalesini yapabilirsiniz.
💡 Unutmayın: Laboratuvarda güvenlik her şeyden önce gelir. Bir maddeyi veya ekipmanı kullanmadan önce üzerindeki piktogramları mutlaka tanıyın ve gerekli güvenlik önlemlerini alın.
