🌍 5. Sınıf Sosyal Bilgiler 1. Dönem 1. Yazılı 3. Senaryo: Hazır Mıyız?
Sosyal bilgiler dersi, yaşadığımız dünyayı, ülkemizi ve toplumumuzu anlamamıza yardımcı olur. Bu yazılıda öğrendiklerimizi pekiştireceğiz. Sakin olun, dikkatlice okuyun ve bildiklerinizi hatırlamaya çalışın. Başarılar!
📍 1. Ünite: Yeryüzünde Yaşam
🧭 Harita Bilgisi
- 🗺️ Harita: Yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün kuşbakışı görünümünün, belirli bir ölçek dahilinde küçültülerek bir düzleme aktarılmasıdır.
- 📏 Ölçek: Harita üzerindeki bir uzunluğun, gerçekte ne kadar uzunluğa karşılık geldiğini gösterir. Ölçek sayesinde harita üzerindeki mesafeleri hesaplayabiliriz.
- 📍 Kroki: Bir yerin kabataslak çizimidir. Ölçekli olmak zorunda değildir.
🌍 İklim ve Yaşam
- ☀️ İklim: Bir bölgede uzun yıllar boyunca görülen hava olaylarının ortalamasıdır. İklim, insanların yaşam tarzını, giyimini, yiyeceklerini ve ekonomik faaliyetlerini etkiler.
- 🌦️ Hava Durumu: Belirli bir yerdeki ve belirli bir zamandaki atmosfer koşullarıdır. Hava durumu anlık değişiklikler gösterebilir.
- 🌡️ Türkiye'de Görülen İklim Tipleri: Karadeniz İklimi, Akdeniz İklimi, Karasal İklim.
🏘️ 2. Ünite: Kültür ve Miras
📜 Tarihi Eserler ve Milli Kültür
- 🏛️ Tarihi Eserler: Geçmişten günümüze ulaşan, ait olduğu dönemin izlerini taşıyan yapılar, sanat eserleri ve diğer kalıntılardır. Tarihi eserler, milli kültürümüzün önemli bir parçasıdır.
- 🧿 Milli Kültür: Bir millete ait olan, nesilden nesile aktarılan maddi ve manevi değerlerin bütünüdür. Dil, din, gelenekler, görenekler, yemekler, oyunlar, müzik ve halk oyunları milli kültürümüzü oluşturur.
- 🎭 Somut Kültürel Miras: Elle tutulabilen, gözle görülebilen kültürel varlıklardır. Örnek: Camiler, köprüler, hanlar, hamamlar, el sanatları ürünleri.
- 🗣️ Somut Olmayan Kültürel Miras: Elle tutulamayan, gözle görülemeyen kültürel varlıklardır. Örnek: Halk oyunları, masallar, atasözleri, gelenekler, görenekler.
🇹🇷 Türkiye'nin Tarihi ve Turistik Yerleri
- 🏰 İstanbul: Ayasofya, Topkapı Sarayı, Sultanahmet Camii
- 🗿 Efes Antik Kenti (İzmir): Antik tiyatro, Celsus Kütüphanesi
- ⛰️ Pamukkale (Denizli): Travertenler
- 🎈 Kapadokya (Nevşehir): Peri bacaları
🧑🤝🧑 3. Ünite: İnsanlar, Yerler ve Çevreler
🌍 Nüfus ve Yerleşim
- 👨👩👧👦 Nüfus: Bir yerde yaşayan insan sayısıdır.
- 🏙️ Yerleşim: İnsanların barındığı ve yaşadığı yerlerdir. Köy, kasaba, şehir gibi farklı yerleşim yerleri vardır.
- 📈 Nüfusu Etkileyen Faktörler: Doğumlar, ölümler, göçler.
🌱 Doğal Çevre ve İnsan Etkileşimi
- 🏞️ Doğal Çevre: İnsan eli değmeden oluşan, doğal unsurlardan (hava, su, toprak, bitki örtüsü, hayvanlar) oluşan çevredir.
- 🏭 Çevre Sorunları: Hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği, ormanların yok olması, doğal kaynakların tükenmesi.
- ♻️ Sürdürülebilirlik: Doğal kaynakları tüketmeden, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurarak yaşamak.