6. sınıf Çoğul eki (-lar, -ler) nedir ve ne işe yarar?

Question

Çoğul eklerini hangi durumlarda kullanmamız gerektiğini bazen karıştırıyorum. Mesela "ağaçlar" derken doğru oluyor da, bazı kelimelerde kulağa garip geliyor. Bu ekleri nerelerde kullanıp kullanmayacağımı netleştirmek istiyorum.

Answer 1

Çoğul Eki Nedir?

Çoğul eki, bir ismin birden fazla varlığı ifade etmesini sağlayan eklerdir. Türkçede bu ekler "-lar" ve "-ler"dir.

Çoğul Eki Ne İşe Yarar?

Çoğul ekinin temel görevi, tek bir varlığın değil, aynı türden birden fazla varlığın olduğunu belirtmektir.

Çoğul Ekleri Nasıl Kullanılır?

Çoğul eklerini kullanırken ismin son harfinin sesli harfine (ünlüsüne) dikkat ederiz. Bu kurala Büyük Ünlü Uyumu denir.

• İsmin son harfi kalın sesli harf (a, ı, o, u) ise "-lar" ekini kullanırız.
  • Örnek: araba → arabalar
  • Örnek: kuş → kuşlar
  • Örnek: okul → okullar
• İsmin son harfi ince sesli harf (e, i, ö, ü) ise "-ler" ekini kullanırız.
  • Örnek: ev → evler
  • Örnek: öğrenci → öğrenciler
  • Örnek: güvercin → güvercinler

Önemli Uyarılar

• Bazı isimler, sayıları ne olursa olsun çoğul eki almazlar. Örneğin; su, süt, tuz, şeker gibi maddelerin miktarını belirtmek için genellikle "bir bardak sular" değil, "birkaç bardak su" şeklinde ifade ederiz.
• Çoğul eki, bir isme geldiğinde herhangi bir ses değişikliğine uğramaz. Sadece ünlü uyumuna göre "-lar" veya "-ler" olur.

Özetle: Çoğul ekleri (-lar, -ler), varlıkların sayısının birden fazla olduğunu göstermek için kullandığımız eklerdir. Kullanacağımız eki, ismin son harfindeki sesli harfe bakarak seçeriz.

Answer 2

6. Sınıf Çoğul Eki Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-lar, -ler" eki, eklendiği sözcüğe "aile, soy" anlamı katmıştır?
a) Bu konuyu yarın Ahmetler'e soracağız.
b) Kitapları dolaplara yerleştirdim.
c) Kuşlar ağaçların dallarında ötüyordu.
d) Çocuklar bahçede top oynuyorlar.
Cevap: a) Bu konuyu yarın Ahmetler'e soracağız.
Çözüm: "Ahmetler" sözcüğündeki "-ler" eki, Ahmet ve onun ailesini ifade etmek için kullanılmıştır. Diğer seçeneklerde ise eklendiği sözcüğü çoğul yapmıştır.

Soru 2: "Bu dünyada yalnız değiliz; dağlar, denizler, ormanlar hep bizimle." cümlesinde altı çizili sözcüklerdeki "-lar, -ler" eklerinin işlevi aşağıdakilerden hangisidir?
a) Abartma anlamı katmak
b) Aile anlamı katmak
c) Sayıca çokluk bildirmek
d) Benzerlik anlamı katmak
Cevap: c) Sayıca çokluk bildirmek
Çözüm: Cümlede "dağ", "deniz" ve "orman" sözcüklerine eklenen "-lar, -ler" ekleri, bu varlıkların birden fazla olduğunu, sayıca çokluğunu ifade etmek için kullanılmıştır.

Soru 3: Hangi cümlede "-lar, -ler" eki, eklendiği sözcüğe çoğul anlamı dışında farklı bir anlam katmamıştır?
a) Yarın sinemaya Ayşeler de gelecek.
b) Bu akşam yemekte çorbalar içtik.
c) Yarın sabah Sivaslar yola çıkıyor.
d) Bu konuyu Fatmalar çok iyi bilir.
Cevap: b) Bu akşam yemekte çorbalar içtik.
Çözüm: "Çorbalar" sözcüğündeki "-lar" eki, sadece "çorba" sözcüğünü çoğul yapmıştır. Diğer seçeneklerdeki "-ler, -lar" ekleri ise "aile" anlamı katmıştır.

Soru 4: "Bu topraklarda yüzyıllardır Türkler yaşıyor." cümlesindeki "Türkler" sözcüğünde "-ler" ekinin görevi nedir?
a) Bir milletin tamamını temsil etmek
b) Sadece çoğul yapmak
c) Aile anlamı katmak
d) Saygı anlamı katmak
Cevap: a) Bir milletin tamamını temsil etmek
Çözüm: Bu cümlede "Türkler" sözcüğü, Türk milletinin tamamını ifade etmek için kullanılmıştır. "-ler" eki burada topluluk, millet anlamı katmıştır.