6. sınıf Fen Bilimleri Destek ve Hareket Sistemi konu anlatımı

Question

Bu konuyu işlerken iskelet ve kasların birlikte nasıl çalıştığını tam olarak anlayamadım. Eklem çeşitlerini de birbirine karıştırıyorum, hangi eklemin hangi hareketi yaptığını öğrenmekte zorlanıyorum. Kısaca özetleyen bir anlatıma ihtiyacım var.

Answer 1

Destek ve Hareket Sistemi

Vücudumuza şekil veren, dik durmamızı sağlayan ve hareket etmemize imkan tanıyan yapıların tamamına destek ve hareket sistemi denir. Bu sistem üç ana bölümden oluşur:

• İskelet
• Eklemler
• Kaslar

1. İskelet

İskelet, vücudumuzun çatısını oluşturan kemiklerden meydana gelir. İskeletin başlıca görevleri şunlardır:

• Vücudumuza destek olur ve şekil verir.
• İç organlarımızı dış etkilerden korur (Örneğin; kafatası beyni, göğüs kafesi kalbi ve akciğerleri korur).
• Vücudumuza mineral depolama ve kan hücresi üretme gibi görevleri de vardır.

İskeletimiz dört temel bölümde incelenir:

• Kafatası: Beynimizi koruyan yassı kemiklerden oluşur.
• Göğüs Kafesi: Kaburga kemikleri ve göğüs kemiğinden oluşur. Kalp ve akciğerleri korur.
• Omurga: "Omur" adı verilen 33 kısa kemiğin üst üste dizilmesiyle oluşur. Vücudumuzun dik durmasını sağlar ve omuriliği korur.
• Kollar ve Bacaklar: Uzun kemiklerden oluşur. Hareketi sağlayan temel bölümlerdir.

2. Eklemler

Kemiklerin birbirine bağlandığı yerlere eklem denir. Eklemler, kemiklerin birleştiği yerlerde hareketi kolaylaştırır ve sürtünmeyi azaltır. Üç çeşit eklem vardır:

• Oynar Eklem: Kol ve bacak kemiklerimizde bulunur. Geniş açıda hareket edebilir (Örneğin; diz, dirsek, omuz).
• Yarı Oynar Eklem: Omurgamızda bulunur. Sınırlı hareket edebilir.
• Oynamaz Eklem: Hiç hareket etmeyen eklemlerdir. Kafatası kemikleri arasında bulunur.

3. Kaslar

Kaslar, iskelete bağlı olarak vücut hareketlerini sağlayan yapılardır. Kasılıp gevşeyebilme özelliğine sahiptirler. İki tür kas vardır:

• İskelet Kası (Çizgili Kas): İsteğimizle çalışır. Kol ve bacaklarımızdaki kaslar bu gruba girer.
• Düz Kas: İsteğimiz dışında çalışır. Mide, bağırsak gibi iç organlarımızın yapısında bulunur.

Kaslar ve kemikler eklemler yardımıyla birlikte çalışır. Örneğin, kolumuzu bükmek için pazu kasımız kasılırken, arka taraftaki kas gevşer. Tam tersi olduğunda ise kolumuz düzleşir.

Destek ve Hareket Sistemimizin Sağlığı

Bu sistemin sağlıklı kalabilmesi için:

• Dengeli beslenmeli ve yeterince kalsiyum, fosfor ve D vitamini almalıyız.
• Dik oturmalı ve yürümeliyiz.
• Düzenli egzersiz yapmalıyız.
• Ağır çantalar taşımamalıyız.
• Kemikleri güçlendiren sporlar (yüzme, koşu, ip atlama) yapmalıyız.

Answer 2

6. sınıf Fen Bilimleri Destek ve Hareket Sistemi Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Bir öğrenci, iskeletin temel görevlerini araştırmaktadır. Aşağıdaki tabloda iskeletin bazı görevleri ve bu görevlerle ilgili açıklamalar verilmiştir.
 1. Vücuda şekil verir. → Vücudumuzun dik durmasını sağlar.
 2. İç organları korur. → Beyin kafatası, kalp ve akciğerler göğüs kafesi içinde korunur.
 3. Kan hücreleri üretir. → Kırmızı kemik iliğinde gerçekleşir.
 4. Mineralleri depolar. → Kalsiyum ve fosfor gibi mineraller kemiklerde depolanır.
Buna göre, öğrenci tablodaki görevlerden hangisinin açıklamasını yanlış eşleştirmiştir?
a) 1   b) 2   c) 3   d) 4
Cevap: a
Çözüm: "Vücuda şekil verir" görevinin doğru açıklaması "Vücudumuzun dik durmasını sağlar" değildir. Bu açıklama daha çok destek olma görevine girer. Vücuda şekil verme, iskeletin genel yapısıyla ilgili bir görevdir. Diğer eşleştirmeler doğrudur.

Soru 2: Kemikler, şekillerine göre uzun, kısa ve yassı olarak sınıflandırılır. Aşağıda bazı kemik çeşitleri ve örnekleri verilmiştir.
 I. Uzun kemik → Koldaki pazı kemiği
 II. Kısa kemik → El bilek kemikleri
 III. Yassı kemik → Kafatası kemiği
Buna göre, verilen kemik çeşitleri ve örnekleri ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır?
a) Uzun kemiklerin boyu eninden fazladır.
b) Kısa kemikler hareket yeteneği fazla olan yerlerde bulunur.
c) Yassı kemiklerde sarı kemik iliği bulunmaz.
d) Uzun kemiklerin ortasında bir boşluk ve bu boşlukta sarı ilik bulunur.
Cevap: c
Çözüm: Yassı kemiklerde (örneğin kafatası, kaburga, kürek kemiği) sarı kemik iliği bulunur. Kırmızı kemik iliği ise yassı kemiklerde ve uzun kemiklerin uç kısımlarında bulunur. Diğer seçeneklerde verilen bilgiler doğrudur.

Soru 3: Hareket sistemimizde kemikler, eklemler ve kaslar birlikte çalışır. Kolumuzu büktüğümüzde pazı kası kasılır ve kısalır, arka koldaki kas ise gevşeyip uzar. Bu olay sırasında eklemler hareketin yönünü belirler. Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
a) Kaslar sadece kasılarak görev yapar.
b) Eklemler, kemiklerin birleştiği yerde bulunur ve hareketi sağlar.
c) Bir kas kasılırken, karşıt çalışan kas da kasılır.
d) Kemikler, kasılıp gevşeyerek hareketi doğrudan sağlar.
Cevap: b
Çözüm: Eklemler, kemiklerin birleştiği yerlerde bulunur ve kemiklerin belirli yönlerde hareket etmesini sağlar. Kaslar hem kasılır hem gevşer. Bir kas kasılırken, onunla zıt çalışan kas gevşer. Hareketi doğrudan sağlayan yapılar kaslardır, kemikler pasif yapılardır.