Sindirim Sistemi Nedir?
Yediğimiz besinlerin vücudumuz tarafından kullanılabilmesi için çok küçük parçalara ayrılması gerekir. İşte bu işlemi yapan organların hepsine birden sindirim sistemi denir.
Sindirim Sistemi Organları ve Görevleri
Aşağıda, sindirim sistemini oluşturan temel organlar ve onların görevlerini bulabilirsin.
- Ağız: Sindirim ağızda başlar. Dişler besinleri parçalar, tükürük ise onları ıslatır ve yutmamızı kolaylaştırır. Ayrıca tükürükteki enzimler, nişastanın kimyasal sindirimini başlatır.
- Yutak: Ağızdan gelen lokmayı yemek borusuna ileten kısa bir borudur. Yutkunma sırasında soluk borusunu kapatarak lokmanın yanlışlıkla buraya kaçmasını engeller.
- Yemek Borusu: Yutaktan mideye kadar uzanan bir borudur. Görevi, yutkunma hareketiyle lokmayı mideye taşımaktır. Besinler burada sindirilmez.
- Mide: Kaslı ve güçlü bir organdır. Besinleri hem mekanik olarak (kasılıp gevşeyerek) hem de kimyasal olarak (mide öz suyu denilen sindirim sıvılarıyla) parçalar. Mide, besinleri bulamaç haline getirir.
- İnce Bağırsak: Sindirimin en çok gerçekleştiği yerdir. Karaciğer ve pankreastan gelen sindirim sıvıları buraya boşalır. Besinlerin en küçük parçalarına ayrıldığı ve kana geçebilecek hale geldiği yerdir. Bu nedenle iç yüzeyi, emilimi artırmak için villus denilen çok sayıda küçük parmaksı çıkıntıyla kaplıdır.
- Kalın Bağırsak: Sindirilmemiş besin artıklarının (posa) toplandığı yerdir. Burada su ve minerallerin emilimi yapılır. Kalan katı atıklar ise dışkı haline getirilir.
- Anüs: Sindirilemeyen ve vücudumuz için kullanılamayan katı atıkların (dışkı) vücuttan atıldığı son açıklıktır.
Yardımcı Sindirim Organları
Bu organlar, sindirim kanalının (yukarıdaki organların oluşturduğu boru sisteminin) bir parçası değildir ancak sindirime çok önemli yardımlarda bulunurlar.
- Karaciğer: Vücudumuzun en büyük organlarından biridir. Safra adı verilen bir sıvı üretir. Safra sıvısı, yağların mekanik sindirimini yaparak ince bağırsakta daha kolay sindirilmelerini sağlar.
- Pankreas: Pankreas öz suyu denilen bir sıvı salgılar. Bu sıvı, ince bağırsağa gelir ve karbonhidrat, protein ve yağların kimyasal sindirimini tamamlar.
Özet
Sindirim sistemi, besinleri fiziksel ve kimyasal yollarla parçalayarak vücudumuzun kullanabileceği hale getirir. Bu süreç ağızda başlar, yutak ve yemek borusundan geçer, midede devam eder, ince bağırsakta tamamlanır ve besinler kana karışır. Artık maddeler ise kalın bağırsakta toplanıp anüs yoluyla vücuttan atılır. Karaciğer ve pankreas ise bu sürece salgıladıkları sıvılarla destek olur.
