Güneş Sistemi, merkezinde Güneş bulunan ve onun çekim etkisi altında dönen gök cisimlerinden oluşur. Bu cisimlerin en büyük ve önemli olanları ise gezegenlerdir. Sekiz tane gezegen, Güneş'in etrafında belirli yörüngelerde dolanır.
Gezegenler, Güneş'e olan yakınlıklarına göre sıralanır. Bu sıralamayı hatırlamak için şu kısa tekerlemeyi kullanabilirsin: "Güneş'i Meraklı Veysel Toprağa Düşünce Üzüntüden Neredeyse Ağlayacak"
Bu tekerlemedeki kelimelerin baş harfleri, gezegenlerin baş harflerini verir:
Güneş bir yıldızdır, gezegen değildir. Tekerleme sadece sıralamayı hatırlamak içindir.
Gezegenler iki ana gruba ayrılır:
Not: Eskiden bir gezegen olarak kabul edilen Plüton, artık "Cüce Gezegen" sınıfında yer almaktadır.
Soru 1: Güneş Sistemi'mizdeki gezegenler, Güneş'e olan yakınlıklarına göre sıralanır. Aşağıdaki gezegenlerden hangisi hem "İç Gezegen" (Karasal Gezegen) grubunda yer alır hem de Dünya'ya göre Güneş'e daha yakındır?
a) Mars
b) Jüpiter
c) Venüs
d) Satürn
Cevap: c) Venüs
Çözüm: İç Gezegenler sırasıyla Merkür, Venüs, Dünya ve Mars'tır. Bu gezegenlerden Dünya'dan sonra gelen Mars, Dünya'ya göre Güneş'e daha uzaktır. Dünya'dan önce gelen Venüs ise hem İç Gezegen'dir hem de Dünya'ya göre Güneş'e daha yakındır.
Soru 2: Bir öğrenci, Güneş Sistemi'ndeki en büyük gezegenin aynı zamanda Güneş'e en yakın 5. gezegen olduğunu öğreniyor. Buna göre, bu gezegenin adı ve bir özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
a) Mars - Yüzeyinde sıvı halde su bulundurur.
b) Jüpiter - Büyük Kırmızı Leke adında devasa bir fırtınaya sahiptir.
c) Satürn - Güneş'e en uzak gezegendir.
d) Venüs - Üzerinde yaşam olan tek gezegendir.
Cevap: b) Jüpiter - Büyük Kırmızı Leke adında devasa bir fırtınaya sahiptir.
Çözüm: Gezegenlerin Güneş'e yakınlık sırası Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün şeklindedir. Jüpiter 5. sıradadır ve aynı zamanda Güneş Sistemi'mizin en büyük gezegenidir. "Büyük Kırmızı Leke" onun bilinen bir özelliğidir.
Soru 3: Güneş Sistemi'mizdeki bazı gezegenlerin halkaları vardır. Aşağıdaki gezegen çiftlerinden hangisinin her ikisinde de belirgin halka sistemi bulunur?
a) Mars - Jüpiter
b) Satürn - Neptün
c) Venüs - Uranüs
d) Merkür - Dünya
Cevap: b) Satürn - Neptün
Çözüm: Satürn, halkalarıyla en meşhur gezegendir. Ancak Jüpiter, Uranüs ve Neptün'ün de daha sönük de olsa halka sistemleri bulunur. Seçenekler arasında her ikisinde de halka bulunan çift Satürn ve Neptün'dür.