Bilimsel araştırmalarda ve laboratuvar çalışmalarında çıktı ve deney kavramları sıkça kullanılır. Bu iki terim, birbirine bağlı ancak farklı anlamlara sahiptir.
Deney, bir hipotezi test etmek veya bir olayı incelemek için kontrollü koşullar altında yapılan bilimsel çalışmadır. Deneyler:
Çıktı, bir deneyin sonucunda elde edilen veri, gözlem veya sonuçtur. Çıktılar:
Deney, çıktıyı üreten süreçtir. Örneğin:
Özetle: Deney, bir araştırma yöntemidir; çıktı ise bu yöntemin sonucunda elde edilen veridir.
1. Bir deneyde elde edilen sonuçlara ________ denir.
2. Deney yaparken kullanılan değişkenlerden bağımsız olanı ________ değişken olarak adlandırılır.
3. Deney çıktıları her zaman kesin sonuçlar verir. (D/Y)
4. Kontrol grubu, deney grubuyla aynı koşullara sahiptir. (D/Y)
5. (__) Deney sonucunda ölçülen değişken
6. (__) Bir deneyin beklenen sonucu hakkındaki tahmin
7. Deney çıktılarının güvenilir olması için nelere dikkat edilmelidir?
8. Bir deneyde bağımsız değişkenin önemi nedir?
9. Aşağıdakilerden hangisi deney çıktısı değildir?
a) Veri tablosu b) Grafik c) Hipotez d) Ölçüm sonuçları
10. Deney tasarlarken hangi adım ilk sırada gelir?
a) Veri toplama b) Hipotez kurma c) Sonuçları analiz etme d) Deneyi tekrarlama
Cevaplar:
1: çıktı
2: bağımsız
3: Y
4: D
5: A
6: C
7: Kontrollü değişkenler, tekrarlanabilirlik, ölçüm hassasiyeti
8: Sonucu etkileyen ana faktör olması
9: c
10: b
Soru 1: Bir deneyde bağımsız değişkenin etkisini ölçmek için kullanılan ve doğrudan gözlemlenebilen sonuçlara ne ad verilir?
a) Kontrol grubu
b) Hipotez
c) Çıktı (bağımlı değişken)
d) Sabit değişken
e) Veri analizi
Cevap: c) Çıktı (bağımlı değişken). Çıktı, deneyde ölçülen ve bağımsız değişkene bağlı olarak değişen sonuçtur.
Soru 2: Bir biyoloji deneyinde bitki büyümesine farklı ışık renklerinin etkisi araştırılıyor. Bu deneyde "ışık rengi" aşağıdakilerden hangisine örnektir?
a) Çıktı değişkeni
b) Bağımsız değişken
c) Kontrol grubu
d) Nitel veri
e) Sonuç grafiği
Cevap: b) Bağımsız değişken. Araştırmacı tarafından manipüle edilen ve etkisi incelenen değişkendir.
Soru 3: Deney tasarımında "tüm koşulların aynı tutulduğu, sadece bağımsız değişkenin uygulanmadığı grup" hangi kavramla ifade edilir?
a) Deney grubu
b) Örneklem
c) Kontrol grubu
d) Değişken matrisi
e) Veri seti
Cevap: c) Kontrol grubu. Karşılaştırma yapmak ve sonuçların güvenilirliğini artırmak için kullanılır.
Soru 4: \( n = 50 \) katılımcıyla yapılan bir psikoloji deneyinde, elde edilen verilerin güvenilirliğini artırmak için aşağıdakilerden hangisi zorunludur?
a) Deneyi tekrarlamak
b) Tüm verileri yayınlamak
c) Katılımcı sayısını azaltmak
d) Hipotezi değiştirmek
e) Kontrol grubunu kaldırmak
Cevap: a) Deneyi tekrarlamak. Bilimsel yöntemde tekrarlanabilirlik, sonuçların geçerliliği için kritiktir.