Sevgili öğrenciler, "Işığın Yansıması ve Renkler" konusunu daha iyi anlamanız için bazı çözümlü sorular ve testler hazırladık. Soruları dikkatle okuyup, çözümleri anlamaya çalışın.
Soru 1: Düzlem aynada oluşan görüntünün özellikleri nelerdir?
Çözüm:
Soru 2: Beyaz ışık prizmadan geçirildiğinde hangi renklere ayrılır? Bu renklerin sırası nasıldır?
Çözüm: Beyaz ışık prizmadan geçirildiğinde gökkuşağı renklerine ayrılır. Bu olaya ışığın tayfı veya dispersiyon denir. Renklerin sırası şu şekildedir:
Soru 3: Bir cismin kırmızı görünmesinin nedeni nedir?
Çözüm: Beyaz ışık (güneş ışığı gibi) bir cismin üzerine düştüğünde, cisim ışığın içindeki renklerden sadece kırmızı rengi yansıtıyorsa, cisim kırmızı görünür. Diğer renkler cisim tarafından soğurulur (emilir).
Aşağıdaki test sorularını cevaplayınız.
1. Aşağıdaki yüzeylerden hangisi ışığı diğerlerine göre daha iyi yansıtır?
2. Işığın bir yüzeye çarpıp geri dönmesine ne denir?
3. Bir cisim, üzerine düşen beyaz ışığın tamamını yansıtıyorsa, bu cisim hangi renkte görünür?
Soru 1: Bir öğrenci, düz bir aynaya gelen ışık ışınının gelme açısını \( 30^\circ \) olarak ölçüyor. Bu durumda yansıma açısı kaç derece olur ve yansıyan ışın, gelen ışına göre kaç derecelik açı yapar?
a) Yansıma açısı \( 15^\circ \), aralarındaki açı \( 30^\circ \)
b) Yansıma açısı \( 30^\circ \), aralarındaki açı \( 60^\circ \)
c) Yansıma açısı \( 30^\circ \), aralarındaki açı \( 30^\circ \)
d) Yansıma açısı \( 60^\circ \), aralarındaki açı \( 120^\circ \)
Cevap: b) Yansıma açısı \( 30^\circ \), aralarındaki açı \( 60^\circ \)
Çözüm: Yansıma kanununa göre gelme açısı yansıma açısına eşittir. Bu nedenle yansıma açısı da \( 30^\circ \) olur. Gelen ve yansıyan ışın arasındaki açı ise bu iki açının toplamıdır: \( 30^\circ + 30^\circ = 60^\circ \).
Soru 2: Bir bilim fuarı projesi için Elif, beyaz ışığın prizmada renklerine ayrılmasını inceliyor. Deney sonucunda oluşan renklerin sırasını ve hangi rengin en çok, hangisinin en az kırıldığını gözlemliyor. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
a) Kırmızı renk en çok, mor renk en az kırılır.
b) Mor renk en çok, kırmızı renk en az kırılır.
c) Sarı renk en çok, yeşil renk en az kırılır.
d) Tüm renkler aynı oranda kırılır.
Cevap: b) Mor renk en çok, kırmızı renk en az kırılır.
Çözüm: Beyaz ışık prizmadan geçerken renklerine ayrılır (gökkuşağı renkleri). Mor ışık en kısa dalga boyuna sahip olduğu için en çok kırılır, kırmızı ışık ise en uzun dalga boyuna sahip olduğu için en az kırılır.
Soru 3: Bir mağazanın vitrininde sarı renkli bir elbise sadece kırmızı ışıkla aydınlatılıyor. Bu durumda gözlemci elbisenin rengini nasıl görür?
a) Sarı
b) Kırmızı
c) Siyah
d) Beyaz
Cevap: c) Siyah
Çözüm: Sarı cisim, beyaz ışık altında kırmızı ve yeşil ışığı yansıtır. Ancak sadece kırmızı ışıkla aydınlatıldığında, sarı renk kırmızı ışığı yansıtabilir ama bu durumda sarı rengin yeşil bileşeni yansıtılamaz. Sarı cisim kırmızı ışığı yansıtmazsa (veya çok az yansıtırsa) cisim siyah görünür. Temel olarak, cisim üzerine düşen ışığın rengini yansıtmıyorsa siyah görünür.
