İsimler, varlıkları, kavramları, duyguları veya düşünceleri karşılayan kelimelerdir. Kısacası, canlı ve cansız tüm varlıkların, nesnelerin adlarına isim denir. İsimler olmasaydı etrafımızdaki hiçbir şeyden bahsedemezdik.
Örnekler:
İsimleri, farklı özelliklerine göre gruplandırabiliriz. Başlıca isim çeşitleri şunlardır:
a) Özel İsim: Tek olan, benzeri bulunmayan varlıklara verilen isimlerdir. Bu isimlerin ilk harfleri her zaman büyük yazılır.
b) Tür (Cins) İsmi: Aynı türden olan bütün varlıkları ortak olarak adlandırdığımız isimlerdir. Küçük harfle başlarlar.
a) Somut İsim: Beş duyu organımızdan (görme, işitme, dokunma, tatma, koklama) en az biriyle algılayabildiğimiz varlıkların isimleridir.
b) Soyut İsim: Beş duyu organımızla algılayamadığımız, var olduklarını ancak zihnimizle ve hislerimizle kavrayabildiğimiz kavramların isimleridir.
a) Tekil İsim: Sayıca tek bir varlığı ifade eden isimlerdir. Genellikle "-ler,
Soru 1: Aşağıdaki paragrafı okuyarak soruyu cevaplayınız.
"Babamla birlikte Ankara'ya gittik. Orada Anıtkabir'i ziyaret ettik. Atatürk'ün mozolesine çiçek bıraktık. Bu ziyaret sırasında çok duygulandım."
Bu paragrafta aşağıdaki isim türlerinden hangisi bulunmamaktadır?
a) Özel isim
b) Cins isim
c) Tekil isim
d) Topluluk ismi
Cevap: D
Çözüm: Paragrafta "Ankara, Anıtkabir, Atatürk" özel isim; "babam, çiçek, mozole" cins isim; "babam, mozole" tekil isim örnekleri vardır. Ancak topluluk ismi (örneğin: ordu, sürü, takım) bulunmamaktadır.
Soru 2: "Bu sabah okula giderken yolda üç tane kedi gördüm. Kedilerden biri çok sevimliydi." cümlelerinde geçen "kedi" kelimeleri için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) İlki tekil, ikincisi çoğul isimdir
b) İkisi de cins isimdir
c) İlki topluluk, ikincisi özel isimdir
d) İkisi de somut isimdir
Cevap: A
Çözüm: İlk cümledeki "kedi" tekil isimdir (sayı belirten "üç tane" ifadesine rağmen "kedi" kelimesi tekil haldedir). İkinci cümledeki "kediler" ise "-ler" çoğul eki aldığı için çoğul isimdir.
Soru 3: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem somut hem soyut isim bir arada kullanılmıştır?
a) Kalemini ve defterini çantasına koydu.
b) Sevgi ve saygı insan ilişkilerinde önemlidir.
c) Mutluluk en değerli hazinedir.
d) Kitap okumak bilgi dağarcığını geliştirir.
Cevap: D
Çözüm: D seçeneğinde "kitap" (beş duyudan biriyle algılanabilir) somut isim, "bilgi" (beş duyudan biriyle algılanamaz) soyut isimdir.
Soru 4: "Bu sınıftaki öğrenciler çok çalışkandır." cümlesindeki "sınıf" kelimesi ile "Sınıfımızda otuz kişi var." cümlesindeki "sınıf" kelimesi arasındaki isim türü farkı aşağıdakilerden hangisidir?
a) Birincisi cins, ikincisi özel isimdir
b) Birincisi topluluk, ikincisi tekil isimdir
c) Birincisi soyut, ikincisi somut isimdir
d) Birincisi tekil, ikincisi çoğul isimdir
Cevap: B
Çözüm: İlk cümledeki "sınıf" kelimesi topluluk ismidir (öğrenciler grubunu ifade eder). İkinci cümledeki "sınıf" kelimesi ise fiziksel bir mekanı ifade ettiği için tekil cins isimdir.
