Merhaba! Bu çalışma kağıdında açıları hatırlayacak, farklı açı çeşitlerini öğrenecek ve alıştırmalar yapacağız.
Başlangıç noktaları aynı olan iki ışının birleşimine açı denir. Açıyı oluşturan iki ışına açının kenarları, başlangıç noktasına ise açının köşesi denir.
Açılar genellikle üç harfle gösterilir. Ortadaki harf her zaman köşeyi belirtir. Örneğin, "ABC açısı" dediğimizde, köşe B noktasıdır ve sembolle \( \widehat{ABC} \) şeklinde gösterilir.
Açıları ölçmek için iletki (açıölçer) kullanırız. İletkinin tam ortasındaki noktayı açımızın köşesine, sıfır çizgisini de açımızın bir kenarına denk getiririz. Diğer kenarın gösterdiği sayı, açımızın ölçüsüdür.
1. Aşağıdaki açıların çeşitlerini yazınız.
2. Aşağıda istenen açıları iletki kullanarak çiziniz.
3. Aşağıdaki şekilde verilen açıları sembol kullanarak (örneğin \( \widehat{ABC} \)) yazınız.
(Buraya üç noktalı bir açı şekli çizilmiş gibi düşünün. Köşeler A, B, C, D olarak etiketlenmiştir.)
4. Problem Sorusu: Bir dik açı ile bir dar açının toplamı 120° ise, dar açı kaç derecedir? (İşlem yapınız.)
5. Doğru mu, Yanlış mı?
Soru 1: Bir açıölçer ile ölçüm yapan Elif, aşağıdaki şekilde verilen açıyı ölçmüştür. Bu açının ölçüsü kaç derecedir?
(Şekil: Bir ışını 0° diğer ışını 55°'den geçen bir açı)
a) 45°
b) 55°
c) 125°
d) 135°
Cevap: b) 55°
Çözüm: Açıölçerde bir ışın 0°, diğer ışın 55°'yi gösterdiğinde açının ölçüsü 55° olur. Büyük açıyı okumamaya dikkat edilmelidir.
Soru 2: Tümler iki açıdan birinin ölçüsü diğerinin ölçüsünün 2 katından 15° fazladır. Buna göre büyük açı kaç derecedir?
a) 25°
b) 35°
c) 65°
d) 75°
Cevap: c) 65°
Çözüm: Küçük açı x olsun. Büyük açı 2x + 15 olur. Tümler açılar toplamı 90° olduğundan: x + 2x + 15 = 90 → 3x + 15 = 90 → 3x = 75 → x = 25° bulunur. Büyük açı = 2×25 + 15 = 65° olur.
Soru 3: Bir açının bütünler açısı, tümler açısının 4 katına eşittir. Buna göre bu açı kaç derecedir?
a) 30°
b) 45°
c) 60°
d) 75°
Cevap: c) 60°
Çözüm: Açı x olsun. Tümler açısı 90-x, bütünler açısı 180-x'tir. Denklem: 180-x = 4(90-x) → 180-x = 360-4x → 180-x+4x = 360 → 180+3x = 360 → 3x = 180 → x = 60° bulunur.
1. Bir açıyı iki eş parçaya bölen ışına _______________ denir.
2. Ölçüsü 90° ile 180° arasında olan açılara _______________ açı denir.
3. Ölçüsü tam olarak 90° olan açıya _______________ denir.
4. Tümler iki açının ölçüleri toplamı _______________ derecedir.
5. Bir noktada kesişen iki doğrunun oluşturduğu karşılıklı açılara _______________ açılar denir.
Aşağıdaki açı çeşitleri ile tanımlarını eşleştiriniz.
1. ( ) Bütünler iki açının ölçüleri toplamı 180°'dir.
2. ( ) Komşu açıların birer kenarı ortaktır.
3. ( ) Tümler iki açı da her zaman dar açıdır.
4. ( ) Ölçüsü 0° olan açıya doğru açı denir.
5. ( ) Ters açıların ölçüleri birbirine eşittir.
1. Ölçüsü \(x + 20°\) olan bir açının tümlerinin ölçüsü \(2x - 10°\) ise, \(x\) kaçtır?
2. Bütünler iki açıdan birinin ölçüsü diğerinin ölçüsünün 4 katıdır. Büyük açı kaç derecedir?
3. Bir açının bütünleri, tümlerinin 3 katına eşittir. Bu açı kaç derecedir?
4. Aşağıdaki şekilde d1 ve d2 doğruları O noktasında kesişmektedir. \(s(\widehat{AOB}) = 70°\) ise, \(s(\widehat{COD})\) kaç derecedir? (AOB ve COD açılarının ters açı olduğu varsayılacaktır.)
1. Aşağıdakilerden hangisi dar açıdır?
a) 45° b) 90° c) 120° d) 180°
2. 75° lik bir açının tümleri kaç derecedir?
a) 15° b) 25° c) 105° d) 115°
3. 110° lik bir açının bütünleri kaç derecedir?
a) 70° b) 80° c) 90° d) 100°
4. Komşu tümler iki açıdan biri diğerinden 20° fazla ise, büyük açı kaç derecedir?
a) 35° b) 45° c) 55° d) 65°
Cevaplar:
A.1: açıortay, A.2: geniş, A.3: dik açı, A.4: 90, A.5: ters
B.1-B, B.2-C, B.3-D, B.4-A
C.1: D, C.2: D, C.3: Y, C.4: Y, C.5: D
D.1: 40, D.2: 144, D.3: 45, D.4: 70
E.1: a, E.2: a, E.3: a, E.4: c