6. sınıf Vejetatif üreme, bölünerek üreme, tomurcuklanma ve rejenerasyonla üreme örnekleri

Question

Bu konuyu anlamakta biraz zorlanıyorum. Vejetatif üreme, bölünerek üreme, tomurcuklanma ve rejenerasyonla üreme arasındaki farkları tam olarak ayırt edemiyorum. Hangi canlının hangi yöntemle çoğaldığını karıştırıyorum, bana bu konuda basit örnekler verebilir misiniz?

Answer 1

Vejetatif Üreme

Vejetatif üreme, bazı bitkilerin yaprak, kök veya gövde gibi kısımlarından yeni bir bitkinin oluşmasıdır. Bu üreme şeklinde tohum kullanılmaz.

• Çilek: Yerde sürünen gövdesinden (stolon) yeni bitkiler oluşturur.
• Patates: Gövdesindeki gözlerden (tomurcuk) filizlenerek yeni patates bitkileri oluşur.
• Kavak ve Söğüt: Bir dal parçası toprağa dikildiğinde kök salarak yeni bir ağaç oluşturabilir.

Bölünerek Üreme

Bölünerek üreme, genellikle tek hücreli canlılarda görülen bir üreme şeklidir. Bir hücre ikiye bölünerek iki yeni birey oluşturur.

• Amip: Hücre çekirdeği ve sitoplazması ikiye bölünür.
• Öglena: Uzunlamasına olarak ikiye bölünür.
• Paramesyum (Terliksi Hayvan): Enlemesine olarak ikiye bölünür.

Tomurcuklanma ile Üreme

Tomurcuklanmada, ana canlının vücudunda bir çıkıntı (tomurcuk) oluşur. Bu tomurcuk büyüyerek yeni bir birey haline gelir.

• Hidra: Vücudunun yan tarafında bir tomurcuk oluşur. Bu tomurcuk büyüyerek ana canlıdan ayrılır veya bağlı kalarak koloni oluşturabilir.
• Maya Mantarı: Ana hücreden küçük bir tomurcuk çıkar. Bu tomurcuk büyüyerek yeni bir maya hücresi olur.

Rejenerasyonla (Yenilenme) Üreme

Rejenerasyon, bir canlının kopan vücut parçasından yeni bir bireyin oluşmasıdır. Bu, aynı zamanda bir üreme şekli olabilir.

• Deniz Yıldızı: Kolundan bir parça koptuğunda, hem kopan parçadan hem de ana gövdeden yeni bir deniz yıldızı oluşabilir.
• Planarya (Yassı Solucan): Enine veya boyuna olarak ikiye kesildiğinde, her bir parça eksik kısımlarını tamamlayarak yeni bir birey haline gelir.

Answer 2

6. Sınıf Vejetatif Üreme, Bölünerek Üreme, Tomurcuklanma ve Rejenerasyonla Üreme Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Bir öğrenci, evindeki saksıda yetiştirdiği menekşe bitkisinden yeni menekşeler elde etmek istiyor. Bu bitkinin yapraklarını toprağa dikerek yeni bitkiler oluşturuyor. Öğrencinin bu şekilde yeni menekşeler elde etmesi hangi çoğalma yöntemine örnektir?
a) Bölünerek üreme
b) Tomurcuklanma
c) Vejetatif üreme
d) Rejenerasyonla üreme
Cevap: c) Vejetatif üreme
Çözüm: Bitkilerin yaprak, gövde veya kök gibi kısımlarından yeni bir bitki oluşturulması, eşeysiz üreme çeşitlerinden olan vejetatif üremeye örnektir.

Soru 2: Bir akvaryumda beslenen planarya (yassı solucan) ikiye kesildiğinde, her bir parçadan yeni bir planarya oluştuğu gözlemleniyor. Aynı akvaryumdaki terliksi hayvan ise ortadan ikiye bölünerek çoğalıyor. Bu iki canlının üreme şekilleri için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) İkisi de bölünerek ürer.
b) İkisi de rejenerasyonla ürer.
c) Planarya rejenerasyonla, terliksi hayvan bölünerek ürer.
d) Planarya tomurcuklanmayla, terliksi hayvan bölünerek ürer.
Cevap: c) Planarya rejenerasyonla, terliksi hayvan bölünerek ürer.
Çözüm: Vücudundan kopan bir parçadan yeni bir birey oluşması rejenerasyondur (Planarya). Tek hücreli bir canlının ikiye bölünmesi ise bölünerek üremedir (Terliksi hayvan).

Soru 3: Bir biyoloji laboratuvarında öğrenciler mikroskopla bir canlıyı inceliyor. Bu canlının vücudunda oluşan küçük bir çıkıntının zamanla büyüyerek ana canlıdan ayrıldığını ve bağımsız bir birey olarak yaşamaya başladığını gözlemliyorlar. Öğrencilerin incelediği bu canlı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
a) Amip
b) Hidra
c) Toprak solucanı
d) Çilek bitkisi
Cevap: b) Hidra
Çözüm: Vücut üzerinde oluşan bir çıkıntının (tomurcuk) gelişip ana canlıdan ayrılarak yeni bir birey oluşturması, tomurcuklanma ile üremeye örnektir. Hidra bu üreme şekliyle bilinir.