7. Sınıf Biyografi ve Otobiyografi Nedir?

Question

Bu iki türü birbiriyle sık sık karıştırıyorum. Biyografinin başkasının hayatını anlattığını, otobiyografinin ise kişinin kendi hayatını yazdığı tür olduğunu biliyorum ama aradaki ince farkları tam olarak oturtamadım. Özellikle hangisinde nesnel, hangisinde öznel bir anlatım olduğunu netleştirmek istiyorum.

Answer 1

Biyografi Nedir?

Biyografi, başka bir kişinin hayat hikayesini anlatan yazı türüdür. Yani, bir yazar başka bir kişinin (örneğin, bir bilim insanının, sanatçının veya tarihi kişiliğin) yaşamını araştırır ve onu anlatır.

Biyografinin Özellikleri

• Üçüncü kişi ağzından yazılır. (Örneğin; "O, çalışmalarıyla..." şeklinde.)
• Gerçek ve tarafsız bilgilere dayanmalıdır.
• Kişinin doğumundan ölümüne kadar olan önemli olaylar kronolojik sırayla anlatılır.
• Anlatılan kişinin yaşamı, kişiliği, yaptığı işler ve eserleri hakkında bilgi verir.

Otobiyografi Nedir?

Otobiyografi, bir kişinin kendi hayat hikayesini kendisinin yazmasıdır. Yani, kişi kendi yaşadıklarını, anılarını ve duygularını anlatır.

Otobiyografinin Özellikleri

• Birinci kişi ağzından yazılır. (Örneğin; "Ben çocukken..." şeklinde.)
• Yazan kişi kendisi hakkında yazdığı için öznel (kişisel) bir anlatımı vardır.
• Kişi, kendi hayatındaki önemli gördüğü olayları ve deneyimleri seçerek yazar.
• Anı türüne benzer, ancak anılardan daha kapsamlıdır ve genellikle bir bütün halinde kişinin hayatını ele alır.

Biyografi ve Otobiyografi Arasındaki Farklar

• Anlatıcı: Biyografide anlatıcı başkasıdır, otobiyografide anlatıcı kişinin kendisidir.
• Bakış Açısı: Biyografi nesnel (tarafsız), otobiyografi özneldir (kişisel).
• Kaynak: Biyografi yazmak için belge, mektup, başka kaynaklar gerekir. Otobiyografide ise kişi kendi hafızasına dayanır.

Örnekler

Biyografi Örneği: "Mustafa Kemal Atatürk, 1881 yılında Selanik'te doğdu. Askeri okullarda eğitim gördü ve Türkiye Cumhuriyeti'ni kurdu."

Otobiyografi Örneği: "Ben 2010 yılında İstanbul'da doğdum. Küçükken en sevdiğim şey bisiklete binmekti. İlkokulda resim yarışmasında birinci olduğum günü asla unutamam."

Answer 2

7. Sınıf Biyografi ve Otobiyografi Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Tarih öğretmeni Ayşe Hanım, öğrencilerinden "Kendi hayat hikayenizi anlatan bir yazı yazmanızı istiyorum. Bu yazıda doğumunuzdan bugüne kadar yaşadığınız önemli olayları, duygu ve düşüncelerinizi samimi bir şekilde aktaracaksınız." demiştir.
Ayşe Hanım'ın öğrencilerinden yazmalarını istediği bu yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
a) Biyografi
b) Otobiyografi
c) Anı
d) Günlük

Cevap: b) Otobiyografi
Çözüm: Kişinin kendi hayatını, kendi ağzından veya kaleminden anlattığı yazılara otobiyografi denir. Soruda öğrencilerin kendi hayatlarını yazmaları istenmektedir.

Soru 2: Berk, ünlü bir bilim insanı olan Aziz Sancar'ın hayatını, eğitimini, çalışmalarını ve başarılarını araştırıp bunları kronolojik bir sırayla ve objektif bir bakış açısıyla yazıya dökmüştür.
Berk'in hazırladığı bu yazı türünün aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip olması beklenmez?
a) Belgelere ve kanıtlara dayanması
b) Anlatılan kişinin hayatını ayrıntılı şekilde ele alması
c) Yazarın kendi duygu ve düşüncelerini ön plana çıkarması
d) Üçüncü kişi ağzıyla yazılması

Cevap: c) Yazarın kendi duygu ve düşüncelerini ön plana çıkarması
Çözüm: Berk'in yazdığı yazı türü biyografidir. Biyografiler tarafsız ve nesnel olmalıdır. Yazarın kendi duygularını işin içine katması nesnelliği bozacağı için biyografide beklenen bir durum değildir.

Soru 3: Aşağıdaki metin parçalarından hangisi bir otobiyografiden alınmış olamaz?
a) "İlkokul yıllarımda en sevdiğim ders resimdi. Öğretmenim beni sürekli tebrik eder, resimlerimi sergilerdi. O günlerde içimde büyük bir sanatçı olma hayali kurardım."
b) "Yazar, çocukluğunu geçirdiği bu küçük sahil kasabasının, onun eserlerine nasıl yansıdığını anlatırken oldukça duygusal bir dil kullanmıştır."
c) "Üniversite sınavına hazırlandığım o zorlu süreçte, ailemin bana olan inancı ve desteği asla pes etmememi sağladı. Onlara minnettarım."
d) "Bugün, hayatımın dönüm noktası olan ilk kitabımı yayımlayalı tam on beş yıl olmuş. Zaman ne çabuk geçiyor!"

Cevap: b) "Yazar, çocukluğunu geçirdiği bu küçük sahil kasabasının, onun eserlerine nasıl yansıdığını anlatırken oldukça duygusal bir dil kullanmıştır."
Çözüm: Otobiyografi kişinin kendi hayatını kendisinin anlattığı yazı türüdür. B seçeneğinde "Yazar... anlatırken" ifadesi, anlatımın bir başkası (üçüncü kişi) tarafından yapıldığını gösterir. Bu nedenle bu ifade bir otobiyografiden alınamaz. Diğer seçeneklerde ise kişi kendi hayatından bahsetmektedir ("ben", "bana", "hayatım" gibi ifadeler kullanılmıştır).