🗓️ 8. Sınıf İnkılap Tarihi 1. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 4. Senaryo MEB Soruları
Merhaba 8. sınıf öğrencileri! İnkılap Tarihi 1. dönem 2. yazılı sınavına hazırlanırken size yardımcı olacak 4. senaryoyu inceleyeceğiz. Bu senaryodaki sorular, Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) belirlediği kazanımlara uygun olarak hazırlanmıştır. Sınavda başarılar!
🎯 1. Dünya Savaşı Nedenleri ve Sonuçları
1. Dünya Savaşı, 20. yüzyılın başlarında Avrupa'da başlayan ve tüm dünyayı etkileyen büyük bir savaştır. Savaşın birçok nedeni ve önemli sonuçları olmuştur.
- ⚔️ Nedenleri:
- 🌍 Sömürgecilik Yarışı: Avrupa devletleri arasında sömürge elde etme yarışı, rekabeti artırmış ve gerginliğe neden olmuştur.
- 💥 Bloklaşmalar: Devletler arasında oluşan ittifaklar (İttifak ve İtilaf Devletleri), savaşın çıkmasını kolaylaştırmıştır.
- 💣 Milliyetçilik Akımı: Milliyetçilik akımı, imparatorlukların içinde yaşayan farklı milletlerin bağımsızlık isteklerini artırmış ve bu durum siyasi istikrarsızlığa yol açmıştır.
- 🔪 Silahlanma Yarışı: Devletler arasında yaşanan silahlanma yarışı, savaşın çıkma ihtimalini yükseltmiştir.
- 🏆 Sonuçları:
- 🗺️ Yeni Devletler: İmparatorluklar yıkılmış ve yerlerine yeni devletler kurulmuştur (Örneğin: Türkiye Cumhuriyeti).
- 📜 Versailles Antlaşması: Savaş sonunda imzalanan antlaşmalar, özellikle Almanya'yı ağır şartlara bağlamış ve II. Dünya Savaşı'na zemin hazırlamıştır.
- 😥 Milyonlarca İnsan Kaybı: Savaşta milyonlarca insan hayatını kaybetmiş ve sakat kalmıştır.
- 🏛️ Cemiyet-i Akvam (Milletler Cemiyeti): Dünya barışını korumak amacıyla kurulmuştur, ancak başarılı olamamıştır.
🇹🇷 Mondros Ateşkes Antlaşması ve Sonuçları
Mondros Ateşkes Antlaşması, Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanmış ve Osmanlı Devleti'nin fiilen sona ermesine neden olmuştur.
- 🔥 Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918):
- 📍 İmzalanma Nedeni: Osmanlı Devleti'nin 1. Dünya Savaşı'ndan yenik ayrılması.
- 📜 Antlaşma Maddeleri:
- 🔑 Osmanlı Ordusu Terhis Edilecek: Osmanlı ordusunun dağıtılması, ülkenin savunmasız kalmasına neden olmuştur.
- 🚢 Boğazlar İtilaf Devletleri'nin Kontrolüne Bırakılacak: Boğazların kontrolünün kaybedilmesi, Osmanlı egemenliğinin zedelenmesine yol açmıştır.
- 🛡️ İtilaf Devletleri, Güvenliklerini Tehlikede Gördükleri Herhangi Bir Stratejik Noktayı İşgal Edebilecekler: Bu madde, ülkenin işgaline zemin hazırlamıştır.
- 💥 Sonuçları:
- ⚔️ İşgaller Başladı: İtilaf Devletleri, Mondros'un ardından Osmanlı topraklarını işgal etmeye başlamışlardır.
- ✊ Milli Mücadele Başladı: İşgallere karşı Türk halkı, Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde Milli Mücadele'yi başlatmıştır.
🇹🇷 Milli Mücadele'nin Hazırlık Dönemi
Milli Mücadele, Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlük mücadelesidir. Bu mücadele, hazırlık dönemiyle başlamış ve zaferle sonuçlanmıştır.
- 🗓️ Hazırlık Dönemi Aşamaları:
- 🚢 Mustafa Kemal'in Samsun'a Çıkışı (19 Mayıs 1919): Mustafa Kemal, Samsun'a çıkarak Milli Mücadele'yi başlatmıştır.
- 📍 Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919): "Vatanın bütünlüğü, milletin istiklali tehlikededir." ifadesiyle Milli Mücadele'nin gerekçesi belirtilmiştir.
- 📜 Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919): Doğu illerini temsil eden delegelerle toplanmış, bölgesel bir kongredir. "Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz." kararı alınmıştır.
- 📜 Sivas Kongresi (4 - 11 Eylül 1919): Tüm yurdu temsil eden delegelerle toplanmış, ulusal bir kongredir. Tüm cemiyetler "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adı altında birleştirilmiştir.
- 🇹🇷 Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Açılması (23 Nisan 1920): TBMM'nin açılması, Milli Mücadele'nin merkezi otoritesini oluşturmuştur.