🗓️ 8. Sınıf İnkılap Tarihi 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık: 6. Senaryo
Merhaba 8. sınıf öğrencileri! İnkılap Tarihi 2. dönem 1. yazılıya hazırlanırken size yardımcı olacak bir senaryo hazırladım. Bu senaryo, sınavda çıkabilecek konuları ve soru tiplerini kapsıyor. Unutmayın, düzenli tekrar ve bol soru çözmek başarının anahtarıdır. Başarılar!
⚔️ I. Dünya Savaşı'nın Sonuçları
- 🌍 Siyasi Sonuçlar: İmparatorluklar yıkıldı (Osmanlı, Avusturya-Macaristan, Rusya), yeni devletler kuruldu.
- 📜 Ekonomik Sonuçlar: Avrupa ekonomisi çöktü, savaş tazminatları ülkeleri zor durumda bıraktı.
- 🤝 Uluslararası İlişkiler: Milletler Cemiyeti kuruldu, ancak kalıcı barışı sağlayamadı.
🇹🇷 Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918)
- 🔥 İmzalanma Nedeni: Osmanlı Devleti'nin savaştan çekilmek istemesi.
- 📍 Önemli Maddeleri:
- 🚢 Boğazlar İtilaf Devletleri'nin denetimine bırakılacak.
- ⚔️ Osmanlı ordusu terhis edilecek.
- 🔑 İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit eden herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecek.
- 💔 Sonuçları: Osmanlı toprakları işgale açık hale geldi, Türk halkı direnişe geçti.
🛡️ Cemiyetler ve Milli Varlık Düşmanı Cemiyetler
🤝 Milli Varlığa Yararlı Cemiyetler
- 🛡️ Amacı: Türk yurdunu savunmak, bağımsızlığı korumak.
- 📍 Önemli Cemiyetler:
- 🇹🇷 Şark Vilayetleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Doğu illerini Ermeni işgalinden korumayı amaçladı.
- 🛡️ Trabzon Muhafaza-i Hukuk-i Milliye Cemiyeti: Trabzon ve çevresini Rum Pontus Devleti tehlikesinden korumayı amaçladı.
- 📍 İzmir Müdafaa-i Hukuk-i Osmaniye Cemiyeti: İzmir ve çevresinin Yunanistan'a verilmesini engellemeyi amaçladı.
- 🇹🇷 Kilikyalılar Cemiyeti: Çukurova bölgesini Fransız ve Ermeni işgalinden korumayı amaçladı.
- 📍 Milli Kongre Cemiyeti: Türk milletinin haklılığını dünyaya duyurmayı amaçladı.
💔 Milli Varlığa Düşman Cemiyetler
- 💔 Amacı: Osmanlı Devleti'ni parçalamak, azınlıkların bağımsız devletler kurmasını sağlamak.
- 📍 Önemli Cemiyetler:
- 🇬🇧 İngiliz Muhipleri Cemiyeti: İngiliz mandasını savunuyordu.
- 🇬🇷 Mavri Mira Cemiyeti: Büyük Yunanistan'ı kurmayı amaçlıyordu.
- 🇦🇲 Hınçak ve Taşnak Cemiyetleri: Doğu Anadolu'da bağımsız bir Ermeni devleti kurmayı amaçlıyordu.
- 🇮🇱 Alyans İsrailit ve Makabi Cemiyetleri: Filistin'de bir Yahudi devleti kurmayı amaçlıyordu.
- 🤝 Wilson Prensipleri Cemiyeti: ABD mandasını savunuyordu.
- 🕊️ Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası: Osmanlı Devleti'nin mevcut haliyle devamını savunuyordu.
🇹🇷 Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a Çıkışı (19 Mayıs 1919)
- 🎯 Amacı: Bölgedeki karışıklıkları gidermek, Türk direnişini başlatmak.
- 🚩 Önemi: Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcı olarak kabul edilir.
📍 Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919)
- 📜 Önemi:
- 🇹🇷 "Vatanın bütünlüğü, milletin istiklali tehlikededir." maddesiyle Kurtuluş Savaşı'nın gerekçesi belirtilmiştir.
- 🤝 "İstanbul Hükümeti, üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir." maddesiyle İstanbul Hükümeti'ne karşı çıkılmıştır.
- 🇹🇷 "Milletin istiklalini, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." maddesiyle milli egemenlik ilkesine vurgu yapılmıştır.
- 📢 "Her türlü etki ve denetimden uzak milli bir kurul oluşturulmalıdır." maddesiyle Temsil Heyeti'nin kurulması fikri ortaya atılmıştır.
- 🚩 Sonuçları: Kurtuluş Savaşı'nın planı çizildi, milli mücadele resmen başladı.
📍 Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)
- 🎯 Amacı: Doğu illerini savunmak, milli birliği sağlamak.
- 📜 Önemi:
- 🇹🇷 "Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz." kararı alınmıştır.
- 🛡️ "Her türlü yabancı işgaline karşı millet topyekün direnecektir." kararı alınmıştır.
- 🤝 Temsil Heyeti oluşturulmuştur.
- 🚩 Sonuçları: Milli mücadele daha örgütlü hale geldi, Temsil Heyeti'nin yetkileri arttı.
📍 Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919)
- 🎯 Amacı: Milli cemiyetleri birleştirmek, milli mücadeleyi tek elden yönetmek.
- 📜 Önemi:
- 🤝 Bütün cemiyetler "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adı altında birleştirildi.
- 🇹🇷 Temsil Heyeti'nin yetkileri tüm yurdu kapsayacak şekilde genişletildi.
- 🚩 Sonuçları: Milli mücadele tek merkezden yönetilmeye başlandı, Temsil Heyeti hükümet gibi hareket etmeye başladı.
