📚 8. Sınıf Türkçe 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık (8. Senaryo)
Merhaba 8. sınıf öğrencileri! Türkçe 2. dönem 1. yazılıya hazırlanırken size yardımcı olacak bir senaryo hazırladım. Bu senaryo, sınavda çıkabilecek konuları ve soru tiplerini kapsıyor. Unutmayın, düzenli tekrar ve bol bol soru çözmek başarının anahtarıdır. Şimdi konulara göz atalım!
📝 Fiilimsiler
Fiilimsiler, fiil kök veya gövdelerinden türeyen, ancak fiil gibi çekimlenemeyen sözcüklerdir. İsim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil olmak üzere üçe ayrılırlar.
- 🍎 İsim-Fiil (Ad-Eylem): Fiillere "-ma, -ış, -mak" ekleri getirilerek yapılır. Cümlede isim gibi kullanılırlar.
Örnek: Okumak güzeldir. (Burada "okumak" kelimesi isim-fiildir.)
- 🍎 Sıfat-Fiil (Ortaç): Fiillere "-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş" ekleri getirilerek yapılır. Cümlede sıfat gibi kullanılırlar.
Örnek: Koşan çocuklar yoruldu. (Burada "koşan" kelimesi sıfat-fiildir.)
- 🍎 Zarf-Fiil (Ulaç): Fiillere "-ken, -alı, -madan, -ince, -ip, -arak, -dıkça, -e…-e, -r…-maz" ekleri getirilerek yapılır. Cümlede zarf gibi kullanılırlar.
Örnek: Eve gelince beni ara. (Burada "gelince" kelimesi zarf-fiildir.)
✍️ Cümlenin Ögeleri
Cümleyi oluşturan temel unsurlardır. Temel ögeler ve yardımcı ögeler olmak üzere ikiye ayrılırlar.
- 🍎 Temel Ögeler:
- 🎯 Yüklem: Cümlede işi, oluşu, durumu bildiren ve çekimli fiil olan ögedir.
- 🎯 Özne: Yüklemde bildirilen işi yapan veya olan kişidir.
- 🍎 Yardımcı Ögeler:
- 🎯 Belirtili Nesne: Yüklemde belirtilen işten etkilenen ve "-i" hal ekini alan nesnedir.
- 🎯 Belirtisiz Nesne: Yüklemde belirtilen işten etkilenen ancak "-i" hal ekini almayan nesnedir.
- 🎯 Dolaylı Tümleç (Yer Tamlayıcısı): Yüklemin anlamını yer, yön, zaman, durum gibi açılardan tamamlayan ögedir. "-e, -de, -den" hal eklerini alır.
- 🎯 Zarf Tümleci: Yüklemin anlamını zaman, durum, miktar, yer-yön gibi açılardan tamamlayan ögedir.
💬 Anlatım Bozuklukları
Cümledeki anlam belirsizliği, gereksiz sözcük kullanımı, yanlış sözcük seçimi gibi nedenlerle ortaya çıkan anlatım kusurlarıdır.
- 🍎 Gereksiz Sözcük Kullanımı: Aynı anlamı taşıyan sözcüklerin birlikte kullanılması.
Örnek: Gereksiz yere boşuna üzülme. (Burada "gereksiz" ve "boşuna" aynı anlamı taşıdığı için anlatım bozukluğu vardır.)
- 🍎 Anlam Belirsizliği: Cümlenin birden fazla anlama gelmesi.
Örnek: Öğretmen, öğrenciyi sordu. (Kim kimi sordu belli değil.)
- 🍎 Yanlış Sözcük Seçimi: Anlamca uygun olmayan sözcüklerin kullanılması.
Örnek: Fiyatlar pahalılaşmış. (Fiyatlar artar, ürünler pahalılaşır.)
- 🍎 Çelişen Sözcüklerin Kullanımı: Birbiriyle zıt anlamlı sözcüklerin aynı cümlede kullanılması.
Örnek: Kesinlikle belki gelirim. (Kesinlik ve belirsizlik bir arada kullanılamaz.)
📚 Paragrafın Anlamı
Bir düşünceyi, duyguyu veya durumu anlatmak için bir araya getirilmiş cümleler topluluğudur. Paragrafın ana düşüncesi, yardımcı düşünceleri ve paragrafın yapısı önemlidir.
- 🍎 Ana Düşünce: Paragrafta anlatılmak istenen temel fikirdir.
- 🍎 Yardımcı Düşünceler: Ana düşünceyi destekleyen, açıklayan fikirlerdir.
- 🍎 Paragrafın Yapısı:
- 🎯 Giriş Cümlesi: Paragrafın konusunu tanıtan ilk cümledir.
- 🎯 Gelişme Cümleleri: Ana düşünceyi açıklayan ve destekleyen cümlelerdir.
- 🎯 Sonuç Cümlesi: Paragrafın ana fikrini özetleyen ve tamamlayan cümledir.
Hepinize sınavda başarılar dilerim! Bol bol tekrar yapmayı ve soru çözmeyi unutmayın!