📚 8. Sınıf Türkçe 2. Dönem 2. Yazılıya Hazırlık: 1. Senaryo
Merhaba sevgili 8. sınıf öğrencileri! Yazılılar yaklaşıyor ve biz de size yardımcı olmak için buradayız. Bu senaryoda, Türkçe dersinde karşınıza çıkabilecek konulara ve soru tiplerine odaklanacağız. Hazırsanız, başlayalım!
📝 Fiilimsiler (Eylemsiler)
Fiilimsiler, fiil kök veya gövdelerinden türeyen, ancak fiil gibi çekimlenemeyen sözcüklerdir. İsim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil olmak üzere üçe ayrılırlar.
- 🎬 İsim-Fiil (Ad-Eylem): Fiillere "-ma, -me, -mak, -mek, -ış, -iş, -uş, -üş" ekleri getirilerek yapılır.
- 🎨 Sıfat-Fiil (Ortaç): Fiillere "-an, -en, -ası, -esi, -maz, -mez, -ar, -er, -dık, -dik, -duk, -dük, -tık, -tik, -tuk, -tük, -mış, -miş, -muş, -müş" ekleri getirilerek yapılır.
- 🚀 Zarf-Fiil (Ulaç/Bağ-Eylem): Fiillere "-ken, -alı, -eli, -madan, -meden, -ınca, -ince, -unca, -ünce, -ıp, -ip, -up, -üp, -arak, -erek, -dıkça, -dikçe, -dukça, -dükçe, -casına, -cesine, -r… -maz, -r… -mez" ekleri getirilerek yapılır.
Örnekler:
- 🍎 İsim-Fiil: "Gülmek sana yakışıyor."
- ⚽ Sıfat-Fiil: "Koşan çocuklar çok tatlıydı."
- 🎯 Zarf-Fiil: "Gelirken ekmek almayı unutma."
✍️ Cümle Çeşitleri
Cümleler, farklı açılardan sınıflandırılabilir. Anlamlarına, yükleminin türüne ve yerine göre cümle çeşitleri bulunur.
- ✅ Anlamına Göre Cümleler: Olumlu, olumsuz, soru, ünlem, emir cümleleri.
- ✅ Yüklemin Türüne Göre Cümleler: Fiil cümlesi, isim cümlesi.
- ✅ Yüklemin Yerine Göre Cümleler: Kurallı (düz) cümle, devrik cümle, eksiltili cümle.
Örnekler:
- ☀️ Olumlu Cümle: "Hava bugün çok güzel."
- 🌧️ Olumsuz Cümle: "Bugün okula gitmeyeceğim."
- ❓ Soru Cümlesi: "Yarın sinemaya geliyor musun?"
- ❗ Ünlem Cümlesi: "Ne kadar güzel bir manzara!"
- 🗣️ Emir Cümlesi: "Hemen buraya gel!"
- 🏃 Fiil Cümlesi: "Sabah erkenden kalktım."
- 📚 İsim Cümlesi: "En sevdiğim ders Türkçedir."
- ✔️ Kurallı Cümle: "Ben kitap okumayı severim."
- ↩️ Devrik Cümle: "Severim kitap okumayı ben."
- … Eksiltili Cümle: "Deniz kenarında, güneş batarken…"
🗣️ Anlatım Bozuklukları
Anlatım bozuklukları, bir cümlede anlam belirsizliğine veya yanlış anlaşılmaya yol açan hatalardır. Gereksiz sözcük kullanımı, anlamca çelişen sözcüklerin bir arada kullanılması, sözcüğün yanlış anlamda kullanılması gibi nedenlerle ortaya çıkabilirler.
- ❌ Gereksiz Sözcük Kullanımı: "Aşağı yukarı yaklaşık iki saat sürdü." (Aşağı yukarı veya yaklaşık kelimelerinden biri gereksizdir.)
- 🤔 Anlamca Çelişen Sözcüklerin Kullanımı: "Kesinlikle belki gelirim." (Kesinlikle ve belki kelimeleri çelişmektedir.)
- 🔑 Sözcüğün Yanlış Anlamda Kullanımı: "Elbiselerimin fiyatı çok arttı." (Fiyat yerine değeri kelimesi kullanılmalıdır.)
- 🔗 Mantık Hatası: "Yaşlı olduğu için koşarak otobüse yetişti." (Yaşlı biri koşarak otobüse yetişemez.)
Unutmayın, bol bol pratik yaparak ve örnek sorular çözerek bu konuları daha iyi anlayabilirsiniz. Sınavda başarılar dilerim!
