📚 9. Sınıf Fizik 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık (1. Senaryo MEB)
Merhaba 9. sınıf öğrencileri! Fizik dersinin 2. dönem 1. yazılısı yaklaşıyor. Bu yazıda, Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) yayınladığı senaryo doğrultusunda, sınavda çıkabilecek konulara ve soru tiplerine odaklanacağız. Sakın panik yapmayın, birlikte çalışarak bu sınavın üstesinden geleceğiz!
🚀 1. Bölüm: Hareket ve Kuvvet
Bu bölümde, hareket çeşitlerini, kuvvet kavramını ve Newton'un hareket yasalarını inceleyeceğiz.
- 🍎 Hareket Çeşitleri:
- 🚗 Doğrusal Hareket: Bir doğru boyunca sabit hızla veya ivmeyle yapılan harekettir.
- 💫 Düzgün Hızlanan Hareket: Hızın düzgün olarak arttığı harekettir.
- 🍂 Düzgün Yavaşlayan Hareket: Hızın düzgün olarak azaldığı harekettir.
- 💪 Kuvvet: Bir cismin hareketini değiştiren veya cisimde şekil değişikliği yapan etkidir.
- ⚖️ Dengeleyici Kuvvet: Bir cisme etkiyen kuvvetlerin toplamının sıfır olması durumudur.
- 💥 Bileşke Kuvvet: Birden fazla kuvvetin yaptığı etkiyi tek başına yapabilen kuvvettir.
- 🍎 Newton'un Hareket Yasaları:
- 1️⃣ Eylemsizlik Yasası: Bir cisim üzerine etkiyen net kuvvet sıfır ise, cisim duruyorsa durmaya, hareketliyse sabit hızla hareket etmeye devam eder.
- 2️⃣ Temel Yasa (F = ma): Bir cisme etkiyen net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir.
- 3️⃣ Etki-Tepki Yasası: Her etkiye karşı eşit büyüklükte ve zıt yönde bir tepki vardır.
💡 Örnek Soru:
Sürtünmesiz yatay bir düzlemde durmakta olan 2 kg kütleli bir cisme 6 N büyüklüğünde yatay bir kuvvet uygulanıyor. Buna göre, cismin ivmesi kaç m/s²'dir?
Çözüm: F = ma denkleminden, 6 N = 2 kg * a, buradan a = 3 m/s² bulunur.
☀️ 2. Bölüm: Isı ve Sıcaklık
Bu bölümde, ısı, sıcaklık, iç enerji ve ısı transferi konularını inceleyeceğiz.
- 🌡️ Sıcaklık: Bir maddenin ortalama molekül kinetik enerjisinin bir ölçüsüdür. Termometre ile ölçülür.
- 🔥 Isı: Sıcaklık farkından dolayı transfer olan enerjidir. Birimi Joule (J) veya kalori (cal)'dir.
- ⚛️ İç Enerji: Bir maddenin atom ve moleküllerinin sahip olduğu toplam kinetik ve potansiyel enerjidir.
- ➡️ Isı Transferi: Isının yüksek sıcaklıktan düşük sıcaklığa doğru üç farklı şekilde yayılmasıdır.
- 🔥 İletim: Katılarda moleküllerin titreşimiyle ısı enerjisinin aktarılmasıdır.
- 💨 Konveksiyon (Taşınım): Akışkanlarda (sıvı ve gazlar) ısı enerjisinin hareketli moleküller aracılığıyla aktarılmasıdır.
- излучение Radyasyon (Işıma): Elektromanyetik dalgalar yoluyla ısı enerjisinin aktarılmasıdır.
💡 Örnek Soru:
20°C sıcaklığındaki 100 gram suyu 80°C'ye ısıtmak için ne kadar ısı enerjisi gereklidir? (Suyun öz ısısı: 4.18 J/g°C)
Çözüm: Q = mcΔT denkleminden, Q = 100 g * 4.18 J/g°C * (80°C - 20°C) = 25080 J gerekir.
🌊 3. Bölüm: Madde ve Özellikleri
Bu bölümde, maddelerin halleri, yoğunluk ve genleşme konularını inceleyeceğiz.
- 🧊 Maddenin Halleri: Katı, sıvı, gaz ve plazma olmak üzere dört temel hal bulunur.
- 💧 Yoğunluk: Bir maddenin birim hacmindeki kütlesidir. d = m/V formülü ile hesaplanır.
- 팽창 Genleşme: Maddelerin sıcaklıkları arttıkça hacimlerinin artması olayıdır.
- 📏 Doğrusal Genleşme: Katıların uzunluğundaki artıştır.
- 📈 Yüzeysel Genleşme: Katıların yüzey alanındaki artıştır.
- 📦 Hacimsel Genleşme: Katı, sıvı ve gazların hacmindeki artıştır.
💡 Örnek Soru:
Kütlesi 200 gram ve hacmi 25 cm³ olan bir maddenin yoğunluğu kaç g/cm³'tür?
Çözüm: d = m/V denkleminden, d = 200 g / 25 cm³ = 8 g/cm³ bulunur.
Umarım bu çalışma notları, fizik yazılısına hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar dilerim!
